1403/02/11
کیومرث حبیبی

کیومرث حبیبی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 24066918900
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی:
تلفن: 087-33664600 (4367)

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی نقش و عملکرد بازار تاریخی کرمانشاه در هویت بخشی به شهر
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
واژگان کلیدی: هویت،نقش آفرینی،عملکرد،بازارتاریخی کرمانشاه
سال 1399
پژوهشگران علی قبادی(دانشجو)، کیومرث حبیبی(استاد راهنما)

چکیده

بررسی اجمالی سیر شهرسازی درایران نشان می دهد که آثار تاریخی، مساجد، زیارتگاه ها، میادین و بازارها ،همواره از عناصر «هویت ساز» شهرها بوده اند. دراین راستا بازارهای سنتی علاوه برنقش تجاری-اقتصادی، نقش اجتماعی وحتی سیاسی نیز داشته اند اما به دلیل مسائل اقلیمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، ساختار کالبدی و عملکردی بسیاری از بناهای تاریخی،ازجمله بازارها، دستخوش تغییر شده، به گونه ای که این عناصر شاخص شهری رفته رفته، نقش موثر خود را از دست داده اند. بازار کرمانشاه با قدمتی بیش از 200 سال، رفته رفته اهمیت اقتصادی و اجتماعی خود را از دست داده است. تغییرات اقتصادی،ترافیکی و بعضا سیاسی و اجتماعی موجب شده این بازار نتواند همچون گذشته به نقش آفرینی بپردازد.از طرفی گسترش پاساژها و مجموعه های تجاری، تغییر سلیقه مردم و نیز عدم برنامه ریزی مدیران و افراد ذیصلاح جهت حفظ کالبد، عملکرد و نقش بازار، سبب شده که بخش هایی از بازار متروک مانده، بخش هایی تغییر فعالیت داده، بخش هایی ریزدانه تر شده و مشاغل قدیمی و خاطره انگیز آن بدون حمایت نهادهای مسئول، حذف شده و یا بسیار کاهش یابد. از طرفی مولفه های زیبایی شناسانه بازار کمرنگ بوده و کمرنگ تر شده است. حس مکان، نظم، خوانایی، ارزش های بصری و جذاب در بازار جلوه خاصی ندارد.مطالعه بسیاری از مطالب مرتبط با بازار بیانگر این است که در اغلب تحقیقات انجام شده، به این موضوع به صورت جامع نگریسته نشده و کاربرد عملی پیدا نکرده اند. وضعیت کنونی بازار آن چنان است که رونق و شکوفایی خاصی ندارد. تنها تغییر انجام شده، مرمت بخش هایی از بازار، بخصوص جداره خارجی قسمت شرقی بازار توسط میراث فرهنگی است. لذا این بازار برای احیای مجدد و نقش آفرینی در تعاملات اقتصادی و اجتماعی و هویت بخشی به شهر، نیازمند توجه همه جانبه و از همه زوایا به آن است.این بازار که به دلیل تحولات ترافیکی به چهار قسمت تفکیک شده، باید بتواند نقش خود را در مناسبات اجتماعی و اقتصادی احیا کند. بررسی های انجام شده در بازار سنتی کرمانشاه نشان می دهد ظرفیت نقش آفرینی کماکان وجود دارد. امکان سرمایه گداری دربازار با رویکرد گردشگری،استقرارمدیریت توانمندومتمرکز،افزایش جذابیت بصری،حل مشکل تاسیسات،تهویه ،نور و...،ایجاددسترسی بهینه برای کالا،توجه به بافت اطراف به عنوان یک مجموعه به هم پیوسته ازجمله راهکارهای ارائه شده در این پژوهش است. دراین پژوهش با مطالعه اسناد، پرسشنامه، مصاحبه و مشاهدات عینی در پی آن هستیم تا با نگاهی به بحث زیبایی شناسی، مقوله گردشگری و ایجاد ساختار مدیریتی موثر ،توانمند ومتمرکز، زمینه رونق و توجه بیشتر به بازار را فراهم کنیم. بازار سنتی کرمانشاه علی رغم همه تهدیدها، این امکان را دارد که چون گذشته و با داشتن مزیت نسبی آب و هوای منطقه، تولید محصولات بومی، تعداد قابل توجه واحدها، قرار گرفتن در مرکز و هسته تاریخی شهر، بتواند نقش هویت آفرین خود را احیا نماید.