کامران چپی

در راستای جلوگیری از هر گونه خسارت ناشی از سیل، نقشه حساسیت به وقوع سیل برای حوضه آبخیز هراز در استان مازندران توسط روش رگرسیون لجستیک تهیه گردید. ابتدا 211 نقطه سیل گیر و 211 نقطه غیر سیل گیر شناسایی شدند. در دومین مرحله 10 فاکتور مؤثر در وقوع سیل که شامل شیب، انحنای زمین، طبقات ارتفاعی، فاصله از رودخانه، شاخص رطوبت، توپوگرافی، شاخص توان آبراهه، بارندگی، کاربری اراضی و NDVI می باشد، مشخص گردید. نقشه های رقومی کلیه پارامترها با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS 10.1، ENVI 5.1 و SAGAGIS 2 با فرمت رستری تهیه شدند. موقعیت های سیل گیر به صورت تصادفی به دو گروه 70 درصد (151) و 30 درصد (60) به ترتیب برای مدل سازی و برای اعتبارسنجی تقسیم شدند. وزن لایه های مورد استفاده با روش Enter توسط نرم افزار SPSS 18 مشخص گردید و در نهایت وزن های تعیین شده به همراه لایه فاکتورهای مؤثر در وقوع سیل به محیط GIS 10.1 وارد گردید و نقشه نهایی تهیه گردید. نقشه حساسیت به وقوع سیل تهیه شده به 5 کلاس طبقه بندی شد. برای اطمینان از صحت نقشه تهیه شده، از منحنی ROC و سطح زیر آن استفاده شد. نتایج نشان داد که برای میزان پیش بینی، سطح زیر منحنی برابر با 3/78 درصد می باشد، پس روش رگرسیون لجستیک دارای صحت قابل قبول جهت تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل می باشد. طبق مدل رگرسیون لجستیک، مهمترین فاکتورهای مؤثر در وقوع سیل به ترتیب شامل شاخص رطوبت توپوگرافی، انحنای زمین و شیب می باشد. نتایج این تحقیق می تواند برای محققان مختلف، شرکت سهامی آب منطقه ای مازندران، وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و ادارات منابع طبیعی جهت کاهش خسارات در مواقع سیلابی مفید و ضروری باشد.