جمال سلیمی

توسعه و نوآوری در فناوری اطلاعات و ارتباطات، تغییرات در توسعه برنامه درسی در مطالعات کتابخانه‌ای و اطلاعاتی را تسهیل نموده است. علی‌رغم تلاش‌هایی که نهادهای حرفه‌ای آن برای توسعه برنامه‌های درسی مدولار انجام داده‌اند، و تقاضا از بخش‌های آموزشی برای بازنگری برنامه درسی خود با معرفی مؤلفه‌های بیشتر فناوری اطلاعات، هنوز فقدان بخش‌های عظیمی از برنامه‌های مهم در این زمینه ملاحظه می‌گردد. از این حیث، در تتبع پیش‌رو، هدف طراحی مدل برنامه درسی در عصر انقلاب صنعتی چهارم بود. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و کمّی و به‌طور خاص از راهبرد سنتز‌پژوهی استفاده گردید. در مرحله اول معیارهای ورود تعیین گردید. در مرحله دوم با ابتدا کلیدواژه‌ها از قبیل: طراحی مجدد برنامه درسی، صنعت 4.0، انقلاب صنعتی 4.0 (IR4.0) کلان داده، رایانش ابری، هوش مصنوعی، واقعیت افزوده، اینترنت اشیا، تولید، دانش و تحقیق، مدیریت، فناوری اطلاعات تعیین و تعریف گشت و سپس مقالات مرتبط با آن‌ها یافت شد. در مرحله بعد برای اطمینان از اینکه پژوهش‌هایی که در مرحله جستجو شناسایی و انتخاب شده بودند، از معیارهای ورود (مرحله اول) برخوردار می‌باشند، در یک فرایند غربالگری دو مرحله‌ای، داوری و گزینش شدند. در مرحله بعد کدگذاری و نقشه‌برداری انجام شد و در مرحله ارزیابی پژوهش‌ها بر اساس دو معیار کلی کیفیت و مرتبط بودن (متناسب با هدف بودن)، مورد تحلیل و واکاوی انتقادی قرار گرفت. در نهایت سنتز تجمیعی و سنتز ترکیبی، انجام گردید. در نهایت ۳۸ مقاله انتخاب وسنتز از میان آنان صورت پذیرفت. کدگذاری اولیه با استفاده از QSR NVivo v8.0.335.0 SP انجام پذیرفت. یافته‌ها نشان داد که عنصر هدف، محتوا، روش، ارزشیابی به‌عنوان مدل مفهومی از دغدغه های اصلی طراحی برنامه درسی در انقلاب صنعتی 4.0 است.