1403/02/13

جواد ناظمی رفیع

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 3658
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
زنبورهای عسل آسیا
نوع پژوهش
کتاب
کلیدواژه‌ها
زنبورعسل، آسیا، گرده افشانی،
سال 1397
پژوهشگران جواد ناظمی رفیع

چکیده

زنبورعسل اروپایی (Apis mellifera) یکی از حشرات گرده افشان مهمی است که به وفور در باغات، مزارع و به خصوص کشورهای توسعه یافته مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل پرورش آسان تر و تجاری زنبورهای عسل اروپایی، اهمیت گونه های دیگر زنبورعسل از جنس Apis کمتر مورد توجه قرار گرفته است. 9 گونه دیگر زنبورعسل از جنس Apis شناخته شده است که در سرتاسر قاره ی آسیا پراکنده شده اند و به زنبورهای عسل آسیا معروفند. برخی از این گونه های زنبورعسل آسیایی کارایی گرده افشانی بالاتری دارند. همچنین یک گونه از این زنبورهای عسل آسیایی نقش مهمی در گرده افشانی گل ها در شب دارد. به دلیل پراکندگی مباحث مختلف رفتارشناسی، اکولوژی، گرده افشانی و غیره زنبورهای عسل، تصمیم به ترجمه کتاب زنبورهای عسل آسیا (تالیف: Hepburn and Radloff) گرفتم. کتاب حاضر مجموعه ای مفید از مباحث مختلفِ شناسایی گونه ها، پراکنش جغرافیایی، اهمیت گرده افشانی، رفتار شناسی و غیره را در بر می گیرد و بنابراین می تواند به عنوان مرجع مفیدی برای محققان قرار گیرد. امید است که ترجمه حاضر مورد استفاده ی دانشجویان، محققان و اساتید محترم قرار گیرد. به دلیل شباهت هایی که در ساختار بدن و زیست شناسی زنبورعسل اروپایی با گونه های دیگر زنبورهای عسل آسیایی وجود دارد، می توان از این نکته در مطالعه ی دقیق تر زنبورعسل اروپایی بهره برد. باید به این نکته توجه نمود که در کشورهای در حال توسعه غالباً به تولید عسل توجه می شود و اهمیت گرده افشانی زنبورهای عسل نادیده گرفته می شود. در این کتاب به اهمیت بسیار مهم و حیاتی گرده افشانی زنبورهای عسل اشاره شده است. برخی از گیاهان در صورت عدم وجود حشرات گرده افشان به خصوص زنبورهای عسل، قادر به تولید بذر و میوه نیستند. گرده افشانی یک فرایند ضروری در اکوسیستم است که باعث جریان ژن در تعداد زیادی از محصولات کشاورزی، طبیعت و گونه های گیاهی وحشی می شود. گرده افشانی شرط لازم برای تلقیح، تولید بذر و میوه می باشد. ارزش گرده افشانی زنبورهای عسل برای تولید محصولات کشاورزی در ایالات متحده 6/14 بیلیون دلار در هر سال است. همکاری مستقیم گرده افشانی زنبورهای عسل در تولید محصولات کشاورزی 20 کشور مدیترانه، 2/5 بیلیون دلار در هر سال بوده است. بنابراین محققان و عوامل اجرایی درگیر در مراکز تحقیقات کشاورزی و جهاد کشاورزی باید سعی نمایند تا اهمیت گرده افشانی در افزایش محصولات کشاورزی را مورد بررسی موشکفانه ای قرار دهند و اهمیت این موضوع را به صورت دوره های آموزشی به کشاورزان توضیح دهند.