تعیین وضعیت نژاد زنبور عسل اولین مرحلۀ برنامه ریزی اصولی جهت اصلاح نژاد زنبور عسل میباشد. اغلب زیرگونه های زنبورعسل معمولی بر اساس خصوصیات ظاهری طبقه بندی می شوند بنابراین شکل ظاهری نقش مهمی در گروه بندی جمعیت های مختلف دارند. به منظور مقایسه مرفومتریک خصوصیات مهم ظاهری زنبورعسل نژاد ایرانی Apis mellifera meda Skorikov در استان کردستان، نمونه برداری در ماه های اردیبهشت، خرداد و تیر سال 1391 از 10 منطقه شامل سنندج، دهگلان، قروه، دیواندره، سقز، مریوان، سروآباد، بانه، بیجار و کامیاران انجام گرفت. در این آزمایش از 10 صفت ظاهری جهت تفکیک جمعیت های زنبورعسل 10 منطقه استفاده گردید. نتایج نشان داد که جمعیت زنبورهای عسل نمونه برداری شده از منطقه دهگلان با ارتفاع 1938/5 متر از سطح دریا (´5 º35 شمالی و ´36 º47 شرقی)، بلندترین طول بال (9/15میلی متر)، پای عقب (7/82 میلی متر) و خرطوم (6/35 میلی متر) را به خود اختصاص داد. هم بستگی صفات نیز مورد بررسی قرار گرفت و بین صفات طول بال جلو و عرض بال جلو راست ( p<0.001 و r2 =0.76)، طول بال جلو و طول خرطوم (r2 =0.21, p <0.001) و همچنین طول خرطوم و طول پای عقب (r2 =0.27, p <0.001) هم بستگی وجود داشت. تابع تشخیص به میزان 63.33 درصد جمعیت 10 منطقه را از یکدیگر متمایزنمود.
