تعیین وضعیت نژاد زنبور عسلApis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae) ، اولین مرحله برنامه ریزی اصولی جهت اصلاح نژاد می باشد. برای مطالعه جمعیت ها ابزارها و شیوه های متعددی وجود دارد. یکی از تکنیک هایی که امروزه کاربرد گسترده ای در بین محققین سیستماتیک پیدا کرده مورفومتریک است. هدف نهایی در تحقیقات مورفومتریک ارائه بینش قابل درک در روابط فیلوژنی در بین تاکسون ها می باشد. برای روشن شدن وضعیت نژاد جمعیت زنبور عسل در استان کرمانشاه در سال 1392 نمونه برداری با استفاده از روش مورفومتریک سنتی برای تعیین نژاد زنبور عسل به عمل آمد. با استفاده از روش بین المللی روتنر (1978) اندازه گیری 10 صفت ظاهری بر روی زنبورهای کارگر جمع آوری شده از شهرستان های استان انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از آنالیز تابع تشخیص انجام گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده نشان داد که زنبور عسل موجود در استان، همان نژاد ایرانی است و بین جمعیت های پنج شهرستان تفاوت معنی داری وجود داشت. شهرستان سنقر به طور 100% از بقیه استان جدا شد. هم چنین نتایج آنالیز تابع تشخیص نشان داد که از بین 75 فرد، 47 فرد به درستی در جایگاه اصلی خود قرار گرفته اند. تابع تشخیص به میزان 3/69% پنج منطقه را از همدیگر جدا کرده است. سنقر با 100% بیش ترین میزان تفکیک و پاوه با 7/46% کم ترین میزان تفکیک را داشت. در این بررسی چهار صفت طول بال جلو، زاویهA4 ، زاویه D7، زاویه G18 تاثیر معنی داری در تفکیک جمعیت ها داشتند و شش صفت بعدی تأثیر معنی داری در تمایز جمعیت نداشتند.
