تعیین وضعیت نژاد زنبور عسل (Apis mellifera L.) اولین مرحله برنامه ریزی اصولی جهت اصلاح نژاد زنبور عسل می باشد. برای مشخص شدن وضعیت نژاد توده زنبور عسل موجود در استان کردستان در سال 1391 نمونه برداری های لازم انجام شد تا با استفاده از روش مورفومتریک سنتی نژاد زنبور عسل تعیین گردد. با استفاده از روش بین المللی روتنر (1978) اندازه گیری 12 صفت ظاهری برروی زنبورهای کارگر جمع آوری شده از شهرستان های استان انجام شد. شکل و اندازه بال جلو و عقب در میان این جمعیت ها با استفاده از روش ژئومتریک مورفومتریک مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین، روابط آلومتریک بررسی شد. تعداد 18 لندمارک بر روی بال جلو و 6 لندمارک بر روی بال عقب در محل اتصال رگبال ها به یکدیگر قرار داده شد و به وسیله آنالیز های CVA، PCA، RWA، DFA، Cluster، ANOVA و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بررسی های ژئومتریک مورفومتریک اختلاف معنی داری را بین جمعیت های مورد بررسی نشان داد. بررسی انجام شده توسط هر 2 روش مورفومتریک سنتی و ژئومتریک مورفومتریک وجود تنوع بین جمعیت های زنبور عسل استان را نشان داد به طوری که توده زنبور عسل شهرستان دهگلان با فاصله بیشتری نسبت به سایر جمعیت ها قرار گرفت. البته باید متذکر شد که دقت روش ژئومتریک مورفومتریک در تفکیک جمعیت ها بیشتر بود.
