جلال خورشیدی

رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) کاربردهای زیادی در صنایع دارویی و غذایی دارد. با توجه به نقش مؤثر عناصر ریزمغذی در عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی، تأثیر محلول­پاشی با غلظت­های مختلف کلات آهن (شاهد (صفر)، 1/5 و 3 گرم در لیتر) و کلات روی (شاهد (صفر)، 1/5 و 3 گرم در لیتر) بر خصوصیات عملکردی و محتوی اسانس رازیانه بومی و اصلاح شده (رقم شوروک شاری) ارزیابی گردید. آزمایش به صورت کرت­های دوبار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در دانشگاه کردستان انجام گرفت. اثر ساده کلات آهن، اثر متقابل کلات آهن و نوع رقم و نیز اثر متقابل کلات آهن، کلات روی و نوع رقم تأثیر معنی­داری بر هیچ کدام از صفات نداشتند. کلات روی بر اکثر صفات تأثیر معنی­داری گذاشت، طوری که بیش ترین محتوی اسانس (5/06 درصد) و عملکرد اسانس (35/07 لیتر در هکتار) متعلق به تیمار 3 گرم در لیتر و بیش ترین عملکرد بذر (884/2 کیلوگرم در هکتار) متعلق به تیمار عدم استفاده از کلات روی بود. اثر متقابل کلات آهن و کلات روی تنها بر عرض بذر و اثر متقابل کلات روی و نوع رقم تنها بر تعداد چترک تأثیر معنی­داری داشتند. رقم تأثیر معنی­داری بر تعداد چتر در بوته، عملکرد بذر و عملکرد اسانس داشت، طوری که بیش ترین میانگین صفات مذکور (به ترتیب 25/29، 765/26 کیلوگرم در هکتار و 34/27 لیتر در هکتار) متعلق به رازیانه ­بومی بود. از بین تیمارهای کودی اعمال شده، تیمار 3 گرم در لیتر کلات روی به تنهایی و از بین دو نوع رازیانه­ کشت شده، رازیانه­ی بومی برتر شناخته شدند.