امروزه مسؤولیت پذیری اجتماعی ازجمله مهم ترین عناصر فلسفۀ وجودی سازمان ها است که در پژوهش حاضر به صورت توصیفی و با تکیه بر روش همبستگی به بررسی رابطۀ بین مسؤولیت پذیری اجتماعی با اثربخشی مدارس پرداخته است. جامعۀ آماری پژوهش شامل معلمان مدارس خاص (تیزهوشان، استعداد درخشان) شهرستان سنندج به تعداد 142 نفر بود. با توجه به محدودیت های ناشی از دسترسی به کل جامعۀ آماری محققان به نمونه گیری از کل جامعه مبادرت ورزیده اند. نمونۀ آماری با استفاده از جدول مورگان 231 نفر انتخاب شده که به صورت تصادفی ساده به ابزارهای پژوهش پاسخ داده اند. ابزار گردآوری داده ها دو عدد پرسش نامۀ استاندارد بوده است. برای مسؤولیت پذیری اجتماعی از پرسش نامۀ کارول(1991) و جهت گردآوری داده های اثربخشی نیز از پرسش نامۀ هوی و میسکل (2013) بهره گرفته شد. روایی و پایایی این پرسش نامه ها در تحقیقات قبلی تأیید شده بود که برای هر دو ضریب آلفای کرونباخ بین 8/0 تا 84/ به دست آمده بود و در پژوهش حاضر نیز روایی به وسیلۀ نظر پژوهشگران و پایایی نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسش نامه مسؤولیت پذیری و پرسش نامه اثربخشی، 81/0 و 78/0 به دست آمده است. برای تحلیل داده ها و همچنین گزارش وضعیت داده ها از آزمون های تحلیل عاملی تأییدی، آزمون های تی، فریدمن و معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که مسؤولیت پذیری اجتماعی رابطۀ مثبت و معناداری با اثربخشی مدارس دارد و در این راستا می توان ادعا کرد هرچه معلمان و کادر اجرایی مدارس مسؤولیت پذیرتر باشند به همان میزان اثربخشی در مدارس به دست خواهد آمد. در رابطه با وضعیت ابعاد مسؤولیت پذیری نیز ارزش و اهمیت ابعاد در دیدگاه معلمان به ترتیب شامل ابعاد اخلاقی، اقتصادی، اجتماعی و قانونی است.
