جعفر عبداله زاده

هدف از مطالعه ی حاضر شناسایی فون نماتدهای انگل گیاهی مزارع سیب زمینی (در حدود 12500 هکتار) در سه ناحیه ی استان کردستان بود. در این ارتباط 73 نمونه ی مرکب خاک از اطراف ریشه در عمق بین 15 تا 25 سانتیمتری به طور تصادفی از چهل و چهار روستا و حومه ی سه شهرستان قروه، دهگلان و بیجار با تناوب محصولات مختلف کشاورزی جمع آوری گردید. هر نمونه ی مرکب شامل حداقل 15 تا 20 ریزنمونه بود که از سطح نیم تا یک هکتار در زمان برداشت محصول سیب زمینی در ماه های شهریور و مهر 1389 از مزارع برداشت گردید. پس از آن ریزنمونه های هر نمونه ی مرکب خاک کاملا با هم مخلوط شده و در حدود 5/1 تا 2 کیلوگرم به عنوان نمونه ی خاک برای بررسیهای بعدی انتخاب و در دمای 4 درجه سانتیگراد تا زمان لازم نگهداری گردیدند. برای استخراج نماتدهای کرمی شکل و سیستی به ترتیب از دو روش شناورسازی سانتریفیوژی (Jenkins, 1969) و دستگاه فنویک (Fenwick, 1940) استفاده گردید. بعد از آن انبوه نماتدهای استخراج شده ی هر نمونه ثابت شده و به گلیسرین خالص و بدون آب (De Grisse, 1969) منتقل گردید که خود یک محیط دائمی مناسب برای ثابت کردن نماتدها به شمار می آید. برای تشخیص نماتدها از میکروسکوپ نوری متصل به لوله ترسیم (مدل صاایران) کالیبره شده با بزرگنمایی زیاد (1000X) استفاده شد. با استفاده از شکل شناسی، نسبت های تشخیصی تعیین شده و کلیدهای مختلف قابل دسترس اخیر و شرح نماتدها در این تحقیق 15 گونه نماتد انگل گیاهی متعلق به 6 جنس از زیرراسته Tylenchomorpha شناسایی شدند. از این میان 3 گونه برای ایران و فون نماتدهای مزارع سیب زمینی جدید بودند.