ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر حق برخورداری از آزادی بیان را مورد حمایت قرارداده است و تاکید می ورزد: هرکس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقاید خود، بیم و اضطرابی نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشار آن، به تمام وسایل ممکن و بدون ملاحظات مرزی، آزاد باشد. در این نوشتار، مبانی نظری حق آزادی بیان در اعلامیه جهانی حقوق بشر را در قالب پنج تئوری که عبارتند از: 1- تئوری مبتنی بر کشف حقیقت 2- تئوری قرارداد اجتماعی 3- تئوری مشارکت شهروندان در دموکراسی 4- تئوری منفعت گرایانه و 5- تئوری خود اجرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. و ملاحظه خواهد شد که ماده 19 اعلامیه تحت تأثیر کدام یک از این تئوری ها بوده و کدامیک نقشی در تدوین ماده مذکور نداشته اند. در پایان نیز نحوه شکل گیری حق آزادی بیان در اعلامیه جهانی حقوق بشر به نحو بسیار موجز مطرح می گردد.
