جوانمیر عبداللهی

مسئله کردها مدت‌هاست که منطقه خاورمیانه را مورد تأثیر قرار داده است و تلاش کردها برای داشتن یک کشور مستقل تأثیر عمیقی بر مناظر سیاسی منطقه خاورمیانه داشته است. در تاریخ 25 سپتامبر 2017، منطقه خودمختار کردستان عراق همه‌پرسی را برگزار کرد تا در مورد استقلال خود تصمیم بگیرد. نتایج این همه‌پرسی توسط جامعه بین‌الملل، به‌ویژه کشورهای همسایه عراق، رد شد. این مخالفت عمدتاً به دلیل نگرانی از اثرات انتشاری بر جمعیت خود و تأثیر آن بر منطقه خاورمیانه انجام شد. هدف این مطالعه ارزیابی عملکرد دولت‌ها در خصوص رفراندوم 2017 اقلیم کردستان عراق می‌‎باشد. سؤال مطرح‌شده در این مطالعه این است که به لحاظ حقوقی عملکرد دولت‌ها در خصوص رفراندوم استقلال کردستان عراق چگونه ارزیابی می‌شود؟ روش بررسی این پژوهش، تبیینی می‌باشد و شیوه‌ گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. علیرغم فراهم بودن کلیه شرایط تاریخی و عملی استقلال به دلیل عدم شناسایی دولت‌ها این استقلال تحقق نیافت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عراق و دولت‌های مخالف، استناد به قانون اساسی و لزوم حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی کشور عراق بوده است. این در حالی است که در مقدمه قانون اساسی جدید عراق آمده است، اجرای کامل آن، ضامن یکپارچگی کشور است. اما حکومت عراق تا به حال حقوق ملت کُرد را نقض کرده یا نادیده گرفته است. با توجه به نقض 55 ماده از قانون اساسی در نتیجه این اصل قابل اعمال نخواهد بود. با توجه به این دلایل می‎توان گفت که عملکرد دولت‎ها نسبت به برگزاری رفراندوم 2017 اقلیم کردستان سیاسی می‎باشد.