بینامتنی از اصطلاحات حوزه ی نشانه شناسی و یکی از گرایشات نقد جدید به شمار می رود که از تعامل میان متون بحث می-کند. در این روی کرد نقدی که در زبان عربی به «تناصّ» شهرت دارد، متن از لحاظ ارتباطی که با متن های دیگر دارد مورد بررسی قرار می گیرد، چرا که بر اساس این نظریه هیچ متنی مستقل نبوده، بلکه فراخوانی از متون دیگر است. گرچه نظریه ی بینامتنی اشتراکات فراوانی با اصطلاحات بلاغت قدیم عربی از جمله اقتباس، تضمین، سرقات و... دارد، اما ناقدان معاصر تفاوت هایی بین آن ها قائلند. یکی از حوزه های بینامتنی، «بینامتنی دینی» است که منظور از آن تداخل متون دینی مختلف از طریق اقتباس و یا تضمین از قرآن کریم، احادیث نبوی، احکام و مفاهیم دینی با متن اصلی است، به گونه ای که این متون با سیاق اصلی متن هماهنگ و منسجم و در آخر نیز به خلق یک هدف فکری یا فنی منتهی شود. نجیب کیلانی از رمان نویسان برجسته و متعهد مصری و یکی از بارزترین چهره های ادبیات اسلامی است که در آثار داستانی خود تحت تأثیر افکار و اندیشه های اسلامی قرار گرفته و به شیوه های مختلف از منابع اصیل اسلامی بهره برده است. و ی با دیدی عمیق و نگاهی فراگیر به مشکلات جهان اسلام و بیماری های موجود در جوامع اسلامی پرداخته و رمآن هایش را در جهت اصلاح این اوضاع نابسامان به رشته ی تحریر درآورده است. یکی از آثار داستانی او رمان «لیالی ترکستان» است که در آن مشکلات اقلیت مسلمان ترکستان شرقی را مورد بررسی قرار داده و در آن بسیاری از مضامین دینی را به گونه ای هنرمندانه بکار گرفته است. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه ی تحلیل محتوا و بر اساس نظریه ی بینامتنی، بینامتنی دینی در رمان «لیالی ترکستان» نجیب کیلانی مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش با تبیین موارد بینامتنی دینی در رمان به این نتیجه رسیده است که نجیب کیلانی در این اثر خود آیات قرآن، احادیث نبوی و برخی احکام فقهی را در قالب بینامتنی به کار برده است.
