ادبیات عرب در دوران معاصر، رمان را به عنوان نوع جدیدی از انواع ادبی را به خود دیده که همگام با شعر و حتی فعالتر از شعر، به صورت زیبا و هنرمندانه به تعبیری همه جانبه در مورد هستی و انسان می پردازد. «نجیب محفوظ» نویسنده و ادیب مصری (متولد 1911) از کسانی می-باشد که در رشد و شکوفایی این فن نقش بسزایی داشته است. دوران نویسندگی نجیب محفوظ به سه مرحله ی تاریخی، اجتماعی و فلسفی تقسیم شده؛ که در هر سه مرحله مصر و مسائل آن محور اصلی افکار و اندیشه های وی می باشد. رمان «اللص و الکلاب» از آثار مرحله سوم نویسندگی وی، یعنی مرحله فلسفی می باشد که در سال 1962 و بعد از انقلاب 1952 مصر نوشته شد. نجیب محفوظ در این رمان قضایای آزادی، عدالت و خیانت را در جامعه مصر، مضمون و درونمایه رمان خود ساخته؛ که در ورای آن مسائل جامعه بشری معاصر را به تصویر می کشد. عناصر هنری این رمان به نحو شایسته ای در خدمت درون مایه آن می باشد. این توجه به عناصر سبب شده که فضای منطقی و قابل باوری حاکم بر رمان باشد و هر حادثه دارای علتی خاص باشد. در میان عناصر موجود، عنصر شخصیت به ویژه شخصیت قهرمان و افکارش پررنگ-تر از سایر عناصر به ایفای نقش می پردازد چراکه نجیب محفوظ از طریق این عنصر افکارش را بیان می کند.
