چکیده خداوند متعال پیامبران را همراه ادیان آسمانی فرستاده است تا با تزکیه نفس وتعلیم کتاب وحکمت بندگان خدا را از تاریکی جهل وغفلت برهانند وبه سوی نور حقیقت وروشنایی ایمان وعمل صالح هدایت کنند. قرآن کریم گوهر تمام ادیان آسمانی ورسالت همه ی پیامبران الهی را یکی دانسته واعتقاد بدون تبعیض به همه ی پیامبران را شرط تحقق ایمان واقعی قلمداد کرده است(بقره:285)، از این روی خداوند متعال در سوره ی «ق» بعد ذکر اقوام نوح، عاد، ثمود و... تکذیب دعوت هر یک از پیامبران را به منزله ی تکذیب دعوت تمام پیامبران معرفی کرده است(ق:12-14). مولانا هم با الهام از قرآن کریم حقیقت وگوهر تمام ادیان آسمانی را یکی دانسته ومعتقد است که همه ی آن ها به حق وحقیقت منتهی می شوند، ولی چون آدمیان بخاطر محدودیت عقل وادراک خود نمی توانند حقیقت را آنچنان که هست بشناسند، در بیان وتفسیر حقیقت دچار اختلاف می شوند. مولانا با الهام از آیه ی «ولایزالون مختلفین...» تعدد مذاهب واختلاف نظر انسان ها را یک امر طبیعی ولازمه ی زندگی دنیا می داند ودر نتیجه تمام دشمنی های مذهبی وتعصبات ویرانگر دینی را از آثار جهل وغفلت وخود خواهی معرفی می کند. در این مقاله تلاش شده است که با استفاده از روش توصیفی و کتابخانه ای مسأله ی وحدت ادیان واختلاف مذاهب در کتاب مثنوی معنوی بررسی شود وراه های جلوگیری از تعصبات جاهلانه ودشمنی های ویرانگر مذهبی وضرورت تعامل سازنده میان پیروان ادیان ومذاهب مختلف از دیدگاه مولانا مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد.
