هادی ثانی خانی

پیشبینی احتمالاتی متغیرهای هیدرولوژیکی در سالهای اخیر از جمله جریان رودخانه مورد توجه محققین بوده است. پژوهش حاضر دو روش مختلف احتمالاتی را برایپیشبینی جریان رودخانه استفادهمیکند. سپس میزان عدم قطعیت ناشی از پیشبینی به صورت کمی معین میشود.تخمین - گرهای خطیدر یکی از روشها و در دیگری الگوریتم نزدیکترین همسایگی استفاده شد. دبیروزانه به مدت دوازده سال در دو ایستگاه آبسنجیدیزج و ماشین به ترتیب واقع در خروجیحوضههای آبریز باراندوزچای در استان آذربایجان غربیو رود زرد در استان خوزستان استفاده شد. شش سال اول دادهها جهت برازش، سه سال بعدی برای واسنجی و 3 سال پایانی جهت آزمون الگوها استفاده شدند.ترکیبات مختلفی از دادههای ثبت شده دبی روزانه به عنوان الگوی ورودی برای پیشبینی دبی روزانه استفاده شد. به کارگیری روشهای مورد استفاده به صورت جمعی (به منظور انتخاب پارامترهای بهینه الگو)منجر به بهبود و افزایش دقت الگو در پیش بینی جریان رودخانه شد. از شاخصهای آماری شامل ضریب همبستگی، ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب کارایی ناش- ساتکلیف برای ارزیابی عملکرد الگوها استفاده شد.نتایج به دست آمده در این تحقیق کارایی و اعتبار روشهای مورد استفاده را تائید نمود. همچنین نتایج به دست آمده نشان داد که روش جمعی مبتنی بر الگوریتم نزدیکترین همسایگی عملکرد بهتری در مقایسه با روش جمعی غیرخطی احتمالاتی دارد و از عدم قطعیت کمتری در پیشبینی برخوردار است. مقدار ضریب کارایی ناش- ساتکلیف در روش جمعی مبتنی بر نزدیکترین به دست آمدند. 0.91 و 0.93 همسایگی در ایستگاههای دیزج و ماشین در دوره آزمون الگو به ترتیب برابر 91