رفتار بسیاری از پدیدههای طبیعی با پیچیدگی بسیار، مانند رودخانهها را میتوان با هندسه درخت فرکتال تحلیل نمود. زیرحوضه آبریز زرینهرود در استان کردستان یکی از پرآبترین زیرحوضههای حوضه آبریز دریاچه ارومیه میباشد که وضعیت هیدرولوژیکی آن تاثیر بسیاری بر روی مدیریت رواناب و جریانهای پایین دست دارد، بنابراین بررسی ویژگیهای فیزیوگرافی این حوضه آبریز با استفاده از روش درخت فرکتال در این تحقیق از اهمیت باالیی برخوردار است. در پژوهش حاضر به بررسی رفتار فرکتالی زیرحوضه آبریز زرینهرود در استان کردستان، با استفاده از لایه های GIS آبراهه ها، نقشه DEM و بکارگیری قوانین استراهلر، هاک، هورتن و هندسه درخت فرکتال به روش ریچاردسون، پرداخته شده است. بر اساس قانون استراهلر مشخص شد که 5 درجه آبراهه در منطقه وجود دارد. بر اساس قانون هاک، مشخص شد، شیب خط روند حوضه تا حدی تند میباشد و این نشان از فرسایش نسبتا زیاد در محدوده مطالعاتی حوضه آبریز زرینهرود میباشد. مطابق قانون هورتن فاکتور فرم در حدفاصل آبراهههای درجه 1 و 2 کاهش یافته و برای آبراهههای با رتبه 3 و باالتر تقریبا یکسان میباشد. عالوه بر این ساختار فرکتالی نشان میدهد که در محدوده آبراهههای رتبه 2 و باالتر رفتار فرکتالی وجود دارد. در نهایت بر اساس روش ریچارسون، بعد فرکتالی حوضه آبریز مورد بررسی در رنج 837/1-695/1 محاسبه شد که بخش قابل توجهی از فضای حوضه این ویژگی را دارند. عالوه بر این نتایج نشان داد که بعد فرکتالی بدست آمده برای آبراهههای رتبه 4 با روش هورتون برابر 67/1 بوده که با نتایج بدست آمده از روش ریچاردسون مطابقت دارد. در نهایت میتوان گفت با توجه به موقعیت توپوگرافی، آب و هوایی و شرایط هیدرولوژیکی ویژهی زیر حوضه آبریز زیرینهرود، میتوان شناسایی رفتار هیدرولوژیکی رودخانه، به برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان کشور در جهت مدیریت بهتر این حوضه کمک نمود.
