موضوع مورد مطالعه در این تحقیق، پژوهشی در فرایندهای موثر بر شکل گیری مجرای آدا در رودخانه مهاباد می باشد که بر اساس اسناد، مدارک، شواهد و فرضیات تهیه و تنظیم شده است. این رودخانه در جنوب دریاچه ارومیه قرار دارد و از به هم پیوستن شاخه های متعدد از جمله شاخه رودخانه بیطاس در شرق و رودخانه کوتر در غرب حوضه آبریز مهاباد شکل می گیرد. حوضه آن بین ″9 ׳25 °45 الی ″51 ׳45 °46 طول شرقی و″51 ׳23 °36 الی ″11 ׳03 °37 عرض شمالی قرار گرفته است. در حد فاصل سد مهاباد در بالادست و سد انحرافی در پایین دست، رودخانه به شکل آدا تغییر می یابد که هدف این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر شکل گیری این نوع از مجرا است بدین منظور چندین مسئله در ارتباط با مسائل طبیعی این رودخانه از جمله متغیرهای پهنای بستر، توان جریان، شیب مجرا، میزان رس کرانه ها در ارتباط با شکل مجرا مطالعه شد سپس شکل مجرا در دو مقطع زمانی قبل از احداث سد و بعد از احداث با استفاده از عکسهای هوایی سال 1346 سال 1382 مورد بررسی قرار گرفت این عکس ها بعد از اسکن جهت اتصال وارد نرم افزار پاناراما شده است . سپس عکس ها متصل شده وارد محیط اتوکد و رقومی شده است. عکس های رقومی شده در سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت استخراج پهنا مجرا پردازش شده اند. در نهایت تاثیر سد بر روی رودخانه و تغییرات حادث شده بعد از احداث سد معین گردید نتایج حاصل نشان دهنده اینست که پتانسیل سیل خیزی و فرسایش پذیری حوضه که میزان آن در دوره های جدید افزایش یافته است پتانسیل لازم برای مجاری آدا را در این محدوده فراهم آورده است. اما مهمترین عامل شکل گیری این نوع مجرا ایجاد سد می باشد که با کاهش دبی اوج سبب نهشته شدن رسوبات در داخل مجرا شده است. رودخانه در واکنش به کاهش توان جریان قسمتی از بار بستری را در داخل بستر ته نشین کرده و با تغییر شکل به تعادل رسیده است همچنین وجود سد انحرافی در پایین دست سبب شده طول جزایر توسعه کم داشته باشند و مجرای آدا با مدل ارائه شده برای این نوع مجاری، توسط نانسون و نایتون منطبق نباشد.
