وجود ارگ دامغان در غرب پلایای دامغان، بیانگر فعالیت زیاد باد در این منطقۀ بیابانی است. با توجه به پیشرفت تکنول وژی و افزایش جمعیت طی چند دهۀ اخیر، بخشهای زیادی از کاربریهای گذشتۀ اراضی تغییر کرده است. این تغییرات میتواند ب ر توان رسوبزایی اراضی اثر گذاشته و موجب تشدید فرسایش بادی شود. در ای ن پ هوهش، ابت دا نقش ههای ک اربری اراض ی سالهای 1353 و 1382 تهیه شد. نتایج حاصل از مقایسۀ این نقشهها نشان میدهد که سطح قابل ملاحظهای از اراضی مرتع ی به اراضی کشاورزی تبدیل شدهاند. همچنین بخشی از اراضی کشاورزی، به اراضی مسکونی و ص نعتی تب دیل ش ده و س طح کوچکی از اراضی کشاورزی نیز به اراضی مخروبه تبدیل شدهاند. سپس از خاک یا رسوب سطحی منطقه، در سه تیمار اراضی کشاورزی قدیمی )که کاربری خود را حفظ کردهاند(، زمینهای کشاورزی جدید )که سابقاً مرت بودهان د( و مرات )ب ا پ نج 75 و کمتر از 75 میک رون براس ا -150-250-600-1180- تکرار( نمونهبرداری شد. دانهبندی ذرات خاک با الکهای 2000 وزن و درصد فراوانی هر کلا اندازۀ ذرات بررسی، و شاخصهای میانگین قطر ذرات، چولگی، جورش دگی و کش یدگی ب ا ارزیابی و توان رسوبزایی اراضی براسا فراوانی ذرات با قطر کمت ر از 2000 میک رون GRADISTATE استفاده از نرمافزار )ذرات حسا و مستعد فرسایش( مشخص شد. نتایج حاصل بهصورت هفت نقشه ارائه شده که توان رس وبزایی منطق ه را در هر کلا اندازۀ ذرات بیان میکند. نقشۀ مربوط به پراکنش ذرات دارای قطر بیشتر از 2000 میکرون، نش اندهندۀ پ راکنش ذرات پایدار در برابر فرسایش بادی است. بقیۀ نقشهها نشاندهندۀ ذرات ناپایدار در برابر فرسایش ب ادی هس تند و از مقایس ۀ نقشۀ کاربری اراضی با نقشههای مربوط به پراکنش ذرات مشخص شد که بیشترین پراکنش ذرات ناپایدار در اراضی مرتع ی و کمترین پراکنش در اراضی کشاورزی بوده و اراضی مرتعی، توان رسوبزایی بالاتری نسبت به دو تیمار دیگر دارند.
