حامد جنیدی جعفری

در این پژوهش اثر چرای سنگین دام بر کیفیت علوفه ی سه گونه ی مرتعی Artemisia sieberi ، Stipa barbata و eurypterum Zygophyllum در ناحیه ی قوشه ی استان سمنان بررسی شد. نمونه برداری از گونه ها در تیمار چرای سنگین و قرق مجاور از 45 پایه ی گیاهی (هرگونه 15 پایه) صورت پذیرفت. سپس تعیین شاخص های کیفیت علوفه شامل پروتئین خام(CP)، دیواره سلولی عاری از همی سلولز(ADF)، هضم پذیری، درصد ماده خشک قابل هضم((DMD و انرژی متابولیسمی ME به روش متداول آزمایشگاهی اندازه گیری شد. برای مقایسه ی شاخص های کیفیت علوفه در دو تیمار موردنظر از آزمون تی استیودنت مستقل با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که در گونه ی بوته ای A. sieberi میزان پروتئین خام، پتاسیم، فسفر، ماده خشک قابل هضم و انرژی متابولیسمی کاهش معنی داری نسبت به تیمار قرق داشت و دیوار سلولی عاری از همی سلولز با افزایش معنی دار نسبت به تیمار قرق روبرو بود. در گونه ی درختچه ایی eurypterum Z. نیز پروتئین خام، پتاسیم، فسفر، ماده خشک قابل هضم و انرژی متابولیسمی کاهش معنی داری نسبت به تیمار قرق داشت این در حالی است که دیوار ه سلولی عاری از همی سلولز با افزایش معنی داری مواجه است. اما در گونه ی گندمی S.barbata تغییر معنی داری در پروتئین خام، پتاسیم و فسفر مشاهده نشد اما میزان دیواره سلولی عاری از همی سلولز به شکل معنی داری کاهش یافت و مقدار انرژی متابولیسم و ماده خشک قابل هضم نسبت به تیمار قرق با افزایش معنی دار مواجه بود. نتایج این پژوهش نشان داد میزان تأثیرپذیری شاخص های کیفی علوفه در مواجه با چرای دام بر اساس نوع گونه متفاوت است، به گونه ای که گیاهان بافرم رویشی چوبی حساسیت بیشتری را در شاخص های کیفی علوفه نشان می دهند و علفی ها نسبت به چرای دام واکنش منفی کمتری را نشان می دهند. همچنین حساس ترین پارامتر کیفی در برابر چرای دام در دو گونه ی A. sieberi و eurypterum Z. پروتئین خام می باشد.