حسین جهانی عزیزآبادی

هدف از این مطالعه بررسی اثر مخمرهای اتولیز شده محصول شرکت کیمیازیم (زیموس 2 و زیموس پلاس ) و مخمر زنده (در سطح 01/0 و 02/0 گرم) بر پارامترهای تخمیر شکمبه ای جیره با 60 و 80 درصد کنسانتره در شرایط برون تنی، و عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین (20 گرم مخمر اتولیز شده، 6 گرم مخمر زنده \روز \هر رأس) تحت استرس گرمای بود. نتایج این مطالعه نشان داد که مخمر اتولیز شده زیموس-2 در جیره های پر کنسانتره با جیره های با کنسانتره متوسط از رفتار یکسانی برخوردار نیست. در جیره با 60 و 80 درصد کنسانتره ناپدید شدن ماده خشک و پروتئین خام و تولید نیتروژن میکروبی تحت تاثیر افزودن زیموس-2 و مخمر زنده قرار نگرفت. بازده استفاده از نیتروژن (EUN) برای سنتز نیتروژن میکروبی در جیره حاوی 60 درصد کنسانتره تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. اما در جیره حاوی 80 درصد کنسانتره EUN بطور معنی داری پایین تر از تیمار شاهد بود (044/0P<) بود. اما EUN در زیموس-2 بالاتر از تیمار مخمر زنده بود (052/0P<). در جیره حاوی 60 درصد کنسانتره با افزودن مخمر زنده و زیموس-2 غلظت اسید بوتیرات نسبت به تیمار شاهد بطور معنی داری افزایش یافت (02/0P< ). اختلاف معنی داری بین تیمار زیموس-2 و تیمار مخمر زنده مشاهده نشد. افزودن زیموس-2 و مخمر زنده در جیره حاوی 80 درصد کنسانتره سبب کاهش نسبت مولی استات (01/0P<) و نسبت استات: پروپیونات شد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که افزودن زیموس پلاس و مخمر زنده در جیره با 60 و 80 درصد کنسانتره تاثیر معنی داری بر ناپدید شدن ماده خشک و پروتئین خام و تولید نیتروژن میکروبی نداشت. غلظت نیتروژن آمونیاکی بطور معنی داری در جیره حاوی 60 درصد کنسانتره با افزودن مخمر زنده و زیموس پلاس (به جز سطح 01/0 گرم) کاهش یافت. تفاوت معنی داری بین مخمر زنده و زیموس پلاس مشاهده نشد. در جیره حاوی 80 درصد کنسانتره EUN بطور معنی داری بالاتر از تیمار شاهد بود (01/0P<). اما EUN در تیمار زیموس پلاس نسبت به تیمار مخمر زنده بالاتر بود (01/0P<). نتایج آزمایش سوم نشان داد که ماده خشک مصرفی گاوهای تغذیه شده با تیمار مخمر زنده ومخمر اتولیز شده بطور معنی داری (046/0>P) بالاتر از تیمار شاهد بود (به ترتیب 2/24، 9/23 و 4/23 کیلوگرم در روز) اما اختلاف معنی داری بین تیمار مخمر زنده و اتولیز شده مشاهده نشد. قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. تولید شیر (1/38، 4/39 در مقایسه با 9/34 کیلو گرم در روز)، شیر تصحیح شده بر اساس چربی 5/3 درصد و انرژی در تیمار مخمر اتولیز شده و مخمر زنده بطور معنی داری بالاتر از تیمار شاهد بود. اختلاف معنی داری بین تیمار مخمر اتولیز شده و مخمر زنده مشاهد نشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که غلظت اسیدهای چرب اشباع، اسیدهای چرب غیر اشباع، اسیدهای چرب با یک و چند پیوند دوگانه و اسید پالمیتیک چربی شیر و غلظت کل اسیدهای چرب فرار در مایع شکمبه گاوهای شیری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. اما غلظت اسید اولئیک (گرم \ 100 گرم چربی) در تیمار مخمر اتولیز شده بطور معنی داری (045/0>P) پایین تر از تیمار شاهد و مخمر زنده بود. غلظت تری گلیسرید، کلسترول، پروتئین کل، اسیدهای چرب غیر استرفیه، بتاهیدروکسی بوتیرات، نیتروژن اوره ای و آنزیم های کبدی آلانین فسفاتاز و آلانین آمینوترانسفراز سرم تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. غلطت آلبومین سرم گاوهای تغذیه شده با تیمار مخمر زنده بطور معنی داری (028/0P<) بالاتر از تیمار شاهد بود. نتایج حاصل از این مطالعه پیشنهاد می کند که تحت شرایط این مطالعه افزودن مخمر زنده و اتولیز شده در شرایط استرس گرمایی سبب افزایش در عملکرد گاوهای شیرده خواهد شد و تفاوت معنی داری بین مخمر زنده و اتولیز شده مشاهده نشد.