حامد غباری

زیرراسته پیشاستیگمایان مجموعه بزرگی از کنهها هستند که از لحاظ مورفولوژیکی، بیولوژیکی و اکولوژیکی از تنوع بسیار زیادی برخوردار میباشند. این زیرراسته دارای 36 بالاخانواده است که بعضی از آنها تا حد زیادی در برگیرندهی گونههای شکارگر یا انگلی هستند. کنههای بالاخانواده Bdelloidea بدنی نرم تا اسکلروتینی دارند و به واسطه وجود دو جفت موی حسی بر روی پرودورسوم، وجود تریکوبوتری روی ساق پای چهارم و گاهی روی ساق پای اول و پنجه پاهای سوم و چهارم، داشتن گناتوزومای کشیده و کلیسر آزاد که دارای قابلیت حرکت جانبی است از دیگر گروههای زیرراسته پیشاستیگمایان متمایز میشود. کنههای این بالاخانواده شامل مجموعه بسیار زیادی از گونههای شکارگر با گسترش جهانی هستند که در دو خانواده Bdellidae و Cunaxidae گروهبندی میشوند. اعضای این بالاخانواده شکارگرهای فعال بندپایان کوچک هستند و توانایی زیادی به عنوان عوامل کنترل بیولوژیک در اکوسیستمهای کشاورزی دارند. این کنهها در زیستگاههای مختلف مانند برگ، خاکبرگ، اندامهای هوایی و پوستک درختان، علفهای هرز و خاک زندگی میکنند. با توجه به اینکه شهرستان آمل از مناطق مهم کشاورزی استان مازندران است و از نظر تولید محصولات زراعی و باغی از اهمیت خاصی برخوردار است، به منظور جمع آوری و شناسایی کنههای شکارگر بالاخانوادهی Bdelloidea به عنوان یکی از عوامل کنترل بیولوژیک در اکوسیستمهای کشاورزی این شهرستان، نمونهبرداریهایی در طی سالهای 1394 - 1392 از مناطق مختلف اقلیمی این شهرستان انجام گرفت. نمونههای جمعآوری شده با کمک قیف برلیز جداسازی و پس از شفافسازی در محلول نسبیت، در مایع هویر تثبیت شدند. در طی این پژوهش، گونه های جدیدی از جنسهای Armascirus Den Heyer, 1978 و Neobonzia Smiley, 1992 شناسایی شدند که در آینده نزدیک توصیف خواهند شد. همچنین گونههای Bdella muscorum Ewing, 1909 و Lupaeus valentinae Sergeyenko, 2011 دارای بیشترین فراوانی در منطقه بودند. گونههای شناسایی شده شهرستان آمل در این مطالعه به شرح زیر هستند: Bdellidae: Bdella farabii Paktinat-Saeej & Bagheri, 2015; Bdella longicornis (Linnaeus, 1758); Bdella muscorum Ewing, 1909; Biscirus iranensis Paktinat-Saeej & Bagheri, 2015; Cyta latirostris Hermann, 1804; Odontoscirus meridionalis (Thor, 1931); Spinibdella cronini (Ba