در این مطالعه نیازهای زیستگاهی و عوامل تهدیدکننده گونه افعی شاخدار دم عنکبوتی در شهرستان مهران در استان ایلام بررسی شد. مطالعه میدانی به صورت پیمایشی در بهار 1398تا اسفند 1398 انجام شد. برای ثبت اطلاعات خرد زیستگاه از پلات های 9 مترمربع با مرکزیت افعی شاخدار دم عنکبوتی استفاده شد. در زمان مشاهده گونه ویژگی های خرد زیستگاه شامل درصد پوشش گیاهی، میزان تراکم پوشش گیاهی، فرم رویشگاه، فاصله گونه تا لانه، درصد سنگ، دمای محیط و خرد زیستگاه و فاصله لانه تا نزدیک ترین گونه گیاهی، فاصله لانه تا نزدیک ترین گیاه سایه انداز، فرم رویشگاه و ویژگی ها و ابعاد لانه، زمان مشاهده گونه و عوامل تهدید گونه در فرم بازدید میدانی ثبت شد. هم چنین ارتفاع از سطح دریا، طول و عرض جغرافیایی با کمک دستگاه موقعیت یاب جهانی و دمای لانه و دمای خرد زیستگاه با استفاده از دستگاه ماسنج لیزری ثبت شدند. داده های بخش خرد زیستگاه و لانه توسط نرم افزار SPSS و آزمون تجزیه به مؤلفه های اصلی مورد بررسی گرفت. در طول این مطالعه جمعاً 30 تازیانه فرد افعی دم عنکبوتی مشاهده و ویژگی های زیستگاهی و ویژگی های لانه آن ها ثبت گردید. بیش ترین مشاهده گونه افعی دم عنکبوتی در یک فصل در این مطالعه مربوط به فصل تابستان (3/43 درصد) که 6/26 درصد مشاهدات مربوط به ماه شهریور و بعد از آن فصل بهار با ثبت 30 درصد مشاهدات بود. نتایج این مطالعه نشان داد این افعی بخش هایی از زیستگاه شامل دامنه با شیب کم (6/36 درصد)، تپه های کوچک وگرد (30 درصد) و سپس دامنه پرشیب (6/26 درصد) را انتخاب می کند. این گونه بخش هایی از خرد زیستگاه را ترجیح می دهند که به صورت علفی پوششی کوتاه و از لحاظ پوشش کم تراکم یا فاقد پوشش باشند. نتایج نشان داد افعی شاخدار دم عنکبوتی از گونه های گیاهی نوک لک لکی تیز، خینجوک، ترشک، ریش بزی، انجیر، درمنه به عنوان پناه استفاده می کند. براساس نتایج آزمون تجزیه به مؤلفه های اصلی پارامترهای شیب، جهت شیب و درصد پوشش سنگی بیش ترین تأثیر را در انتخاب محل لانه افعی شاخدار دم عنکبوتی در محدوده مورد مطالعه دارند. مهم ترین عوامل تهدید این گونه در شهرستان مهران پروژه انتقال آب، تخریب زیستگاه توسط روستاییان، دامداران و عشایر و حضور دام و هم چنین تجارت غیرقانونی آن است.
