هانیه غفاری

لاک پشت برکه ای خزری یکی از لاک پشت های برکه ای ایران است و مطالعات علمی اندکی در مورد بوم شناسی و ویژگی های زیستگاهی این گونه در کشور ایران انجام شده است و بسیاری از جنبه های بوم شناختی آن درکل محدوده پراکنش جهانی و هم چنین در کشور ناشناخته باقیمانده است و نیاز به مطالعه و بررسی دارد. در این مطالعه ویژگی های زیستگاهی 108 فرد لاکپشت برکه ای خزری از اواخر زمستان 1398 تا تابستان 1399 مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعه میدانی با استفاده از روش مشاهده مستقیم تصادفی به صورت پیاده و هم چنین با استفاده از قایق از ساعت نه صبح تا هفت بعدازظهر در منطقه انجام شد. پس از مشاهده هر فرد لاک پشت مختصات جغرافیایی محل مشاهده با GPS ثبت شد. در محل حضور لاک پشت ها پلاتی با اندازه 3 * 3 مترمربع با مرکزیت گونه زده شد و سپس ویژگی های زیستگاهی شامل درصد پوشش گیاهی و درصد بدون پوشش گیاهی در آب، درصد پوشش گیاهی در خشکی، میزان تراکم پوشش گیاهی در آب و خشکی، عمق آب، فرم رویشگاه، نوع گونههای گیاهی شناور در آب، کنار آب و در خشکی، نوع بستر خاک ، هم چنین نوع و اندازه مکان های مناسب آفتابگیری مانند تنه ها و شاخه های درخت شناور در آب و دمای محیط و زیستگاه در فرم طراحیشده ثبت شدند. هم چنین زمان مشاهده گونه و ویژگیهای ظاهری گونه در محل ثبت شدند. با استفاده از دماسنج لیزری دمای بدن لاکپشت و خرد زیستگاه نیز اندازه گیری شدند. در کل 44 متغیر زیستگاهی ثبت شدند و برای بررسی انتخاب خرد زیستگاه توسط گونه آزمون تحلیل مؤلفه اصلی انجام گرفت. بر اساس نتایج نوع گونه گیاهی غالب داخل پلات مؤثرترین عامل بر انتخاب زیستگاه توسط لاک پشت برکه ای خزری در منطقه مورد مطالعه است. بر اساس نتایج درصد پوشش گیاهی آبی و خشکی، ارتفاع نزدیک ترین گیاه، نوع و عمق گیاه بر حضور لاک پشت خزری در زیستگاه بیش ترین تأثیر را دارند. در این مطالعه بیش ترین تعداد لاک پشت خزری (58%) در قسمت های حاشیه آب که منتهی به مرتع بود و کم ترین تعداد (2%) در خارج از آب مشاهده شد. بیش ترین تعداد لاک پشت خزری (56%) در حاشیه آب به آفتاب گیری می پرداختند و کم ترین تعداد (2%) در خشکی بیرون آب مشغول آفتاب گیری بودند