1403/10/02
حسین دانش مهر

حسین دانش مهر

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 98153
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: سنندج- دانشگاه کردستان
تلفن: 08733664842

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل روایت تجربه زیسته ساکنان مناطق مرزی از مصائب حیات اجتماعی (مورد مطالعه: روستای هانی‌گرمله)
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
مرزنشینی، مصائب اجتماعی، تحلیل روایت، زندگی پُرریسک، روستای هانی‌گرمله.
سال 1402
مجله مسائل اجتماعی ایران
شناسه DOI
پژوهشگران حسین دانش مهر ، ایوب محمودی

چکیده

مرزنشینان بیش از سایرین تحت تأثیر وضعیت مرزها هستند و هر تغییری در روابط بین‌الملل یا درون مرزهای کشور، بر زندگی روزمره و زیست‌جهان آن‌ها تأثیرگذار است. در وضعیت کنونی، یک مرز سازمان‌یافته می‌­تواند چالش‌­ها و فرصت‌هایی را برای افراد ساکن در آن فراهم کند. این چالش‌­ها و فرصت‌­ها یا ذاتی مناطق مرزی­‌اند و یا این‌­که در نتیجۀ شیوۀ سیاست‌گذاری‌­های اِعمال‌شده در این مناطق به‌­وجود آمده‌اند. بنابراین پرداختن به تجربۀ زیستۀ‌ مرزنشینی اهمیتی استراتژیک در بُعد سیاست‌گذاری دارد. در این پژوهش به بررسی تجربۀ زیستۀ ساکنان مناطق مرزی از مصائب حیات اجتماعی روستای ‌هانی‌گرمله واقع در نوار مرزی شهرستان پاوه پرداخته شد. منظومۀ مفهومی ما برگرفته از مرزنشینی، مصائب اجتماعی و جامعۀ بیم‌زده (ریسک) الریش بک بود. روش تحقیق حاضر کیفی و مبتنی بر تحلیل روایت بود. شیوۀ نمونه‌­گیری هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبۀ عمیق و نیمه‌ساختاریافته است. نتایج نشان داد که تفاوت زیادی بین روایت مرزنشینان از زندگی‌شان با وضعیت زندگی در مناطق مرکزی‌ وجـود دارد و در بیان علت به‌وجودآمدن این وضعیت، اکثراً بر ویژگی‌ها و وضعیت اقتصادی و فرهنگی خود تأکید می‌کنند. مصاحبه‌شوندگان با مضامینی نظیر «تمایز زندگی مرزنشینان با دیگر مناطق»، «درهم‌تنیدگی حیات اجتماعی و زندگی مرزنشینی»، «مخاطرات مراودات مرزی»، «حک‌شدگی اقتصاد کولبری»، «درحاشیه‌بودن»، «ضعف امکانات، خدمات و زیرساخت‌های مرزی»، «به‌حاشیه‌رفتن مسائل زیست‌محیطی در مناطق مرزی» و نظایر آن، حس متفاوت‌بودن از دیگـران را تجربه می‌کننـد. در این پژوهش سوژه‌های مطالعه (ساکنان روستای مرزی)، استراتژی‌ها و راه‌های برون‌رفت از این مشکلات را در مواردی مانند تغییر نگاه کارگزاران توسعه به مرز، اقدامات توسعه‌­ای عاجل و ایجاد امکانات و گسترش خدمات جستجو می­‌کنند.