هدیه بدخشان

بیماری لکه نواری باکتریایی (BLS) ،که توسط باکتری (Xanthomonas translucence pv. undolosa) یک بیماری مهم و جدی در غلات محسوب میشود که در کشور ایران رو به افزایش است. یک استراتژی مقرون به صرفه و واقع بینانه برای مقابله با BLS ،کاشت ارقام مقاوم است. برای شناسایی ژنوتیپ های مقاوم نسبت به BLS ،360 ژنوتیپ گندم با منشاءهای مختلف انتخاب و در مزرعه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال، مورد ارزیابی قرار گرفتند. آلودگی مصنوعی و تلقیح ژنوتیپهای گندم با جدایه ی باکتری رایج در مزرعه )Xtu-KPDS )انجام شد. برای ارزیابی مقاومت، دو مقیاس درصد شدت بیماری )PDS )و درصد وقوع بیماری )PDI )مورداستفاده قرار گرفت. پاسخ ژنوتیپهای گندم نسبت به بیماری BLS براساس مقادیر مقیاسهای PDS و PDS ،بهطور قابلتوجهی در طول دو سال متفاوت بود. اثر متقابل بین ژنوتیپ و سال برای هر دو مقیاس PDS و PDS معنیدار بود. با این وجود، 46 ژنوتیپ )8/12درصد( در هر دو سال در مزرعه بهعنوان مقاوم در نظر گرفته شدند و مقاومت پایدار داشتند. ژنوتیپ با کد 244 در هر دو سال )براساس PDS و PDI )فاقد هر گونه عالئم بیماری بود و بهعنوان یک ژنوتیپ دارای مقاومت خیلی باال نسبت به بیماری لکهنواری باکتریایی شناسایی شد. در هر سال ژنوتیپهای گندم مقاوم، نسبت به ژنوتیپهای حساس، متداولتر بودند. همچنین در این مطالعه، ژنوتیپهایی با مقاومت پایدار نسبت به بیماری BLS شناسایی شد. این ژنوتیپها میتوانند در برنامههای بهنژادی گندم برای ایجاد مقاومت پایدار مورداستفاده قرار بگیرند.