هدیه بدخشان

سابقه و هدف: پایه GF677 (دورگ بین هلو و بادام)، یک پایه مناسب برای هلو، شلیل و بادام است که به طور گسترده در سراسر دنیا استفاده می شود. به دلیل کارایی کم ازدیاد از طریق قلمه، کشت بافت روشی مناسب و سریع برای ازدیاد این پایه است. در محیط مایع تماس بافت گیاهی با محیط کشت بهتر، تکثیر سریعتر و هزینه تولید کاهش می یابد. بنابراین، هدف این پژوهش بهبود پروتوکل ریزازدیادی پایه GF677، با استفاده از محیط کشت مایع بود. مواد و روش ها: در این پژوهش ریزنمونه های گره ضدعفونی شده در محیط های کشت MS، B5 و WPM در حالت مایع حاوی هورمون های BA (بنزیل آدنین)، در پنج غلظت 25/0، 5/0، 1، 2 و 4 میلی گرم بر لیتر و IBA (ایندول -3- بوتیریک اسید)، در چهار غلظت 0، 1/0، 25/0 و 5/0 میلی گرم بر لیتر بررسی شد. اجرای طرح بر اساس فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و مقایسات میانگین داده ها به روش آزمون LSD در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. یافته ها: حداکثر تعداد شاخساره (44/2 شاخساره) در محیط مایع WPM با غلظت 1 میلی گرم در لیتر BA و بلندترین طول شاخساره ها در محیط کشت حاوی 1 میلی گرم در لیتر BA و 25/0 میلی گرم در لیتر IBA در محیط کشت B5 مشاهده شد. این مطالعه نشان داد تعداد شاخساره با افزایش غلظت BA تا اغلظت مشخصی افزایش یافت. به نظر می رسد که بین غلظت BA و تعداد شاخساره تا یک غلظت خاصی از BA رابطه مثبتی وجود دارد. به طوری که، تعداد شاخساره در غلظت 1 میلی گرم در لیتر BA به بیش ترین تعداد خود رسید. در غلظت های بالاتر از 1 میلی گرم در لیتر BAP، تعداد شاخساره ها کاهش یافت. به نظر می-رسد پایه GF677 دارای مقادیری از تنظیم کننده های رشد به صورت درون زا باشد. به طوری که، کاربرد غلظت کمی از تنظیم-کننده های رشد برون زا برای پرآوری آن ها کافی است. همچنین، مقدار مشخصی از BA برای به دست آوردن بیشترین باززایی مورد نیاز است و غلظت های بالاتر BA سب ایجاد مقدار زیادی کالوس می شود که در کشت بافت برای تولید شاخساره مناسب نیست. جهت ریشه زایی شاخساره را به محیط کشت MS جامد حاوی 1 میلی گرم در لیتر IBA و 5/0 میلی گرم در لیتر BA منتقل و 33 درصد ریشه زایی حاصل شد. گیاهچه های ریشه دار شده در محیط شامل پرلیت، ماسه و خاک به نسبت 1:2:1 قرار گرفتند. نتایج نشان داد 90 درصد نمونه های انتقال یافته به محیط خاکی زنده مانده و رشد طبیعی داشتند. نتیجه گیری: ریزازدیادی پایه GF677 تحت شرایط محیط کشت (MS، B5 و WMP) و تنظیم کننده های رشد قرار گرفت. محیط کشت WMP همراه بآ 1 میلی گرم در لیتر BA با صددرصد باززایی ریزنمونه ها و تولید بیشترین تعداد شاخساره (44/2 شاخساره) مناسب ترین محیط کشت در بین سایر محیط های کشت مورد استفاده بود.