هادی امین رسولی

غار کرفتو در 76 کیلومتری شمالغربی دیواندره، استان کردستان جای دارد. این غار دربردارنده ی 4 طبقه است. در طبقه ی دوم غار، در تالار خفاش ها، نهشته های ضخیمی از گوانو ساخته شده اند. در این نوشته کانی های ثانویه، توزیع عناصر اصلی، جزیی و نادر خاکی، کربن 14 گوانوها، شیمی آب داخل غار و خارج غار و اثرات زیست محیطی آن ها بررسی شده است. کانیه ای ثانویه شامل کانی های کربناته، سولفاته، فسفاته و نیتراته است. اغلب کانی های نیتراته و سولفاته در شرایط گرم و خشک و کانی های فسفاته در شرایط مرطوبتر ساخته شده اند. نرخ آبشویی نهشته های گوانو از تغییرات الگوی پراکندگی عناصر مختلف، نسبت عناصر Th/U و LREE/ƩHREE Ʃ ، و از نسبتهای Eu/Eu* و Ce/Ce* شرایط احیایی و اکسیداسیون محیط آن ها تعیین شده اند. بر پایه این برررسی ها، گوانوها سه دوره آب و هوایی گرم و خشک، گرم و مرطوب و گرم و خشک را تجربه کرده اند. همچنین داده- های آنالیز ژئوشیمیایی گوانوها در نمودارهای 41 Th-Sc- Zr/ و Th/Sc در مقابل Zr/Sc به ترتیب موقعیت تکتونیکی جزایر قوسی قاره ایی و سنگ منشا پوسته ی فوقانی را نشان می دهند. بر پایه سن- سنجی به روش C14 شروع نهشته شدن گوانوها در غار کرفتو BP 14260±50 و میانگین نرخ ته- 3/7 میلیمتر در سال بوده است. گوانوها بستر مناسبی برای فعالیت میکروارگانیسم ها / نشینی آن ها فراهم می کنند. که این فعالیت ها منجر به بالا بردن غلظت عناصر و افزایش آلودگی آبهای منطقه می- شود. در این بررسی آنالیز نمونه های آب نشاندهنده ی غلظت بیش از حد مجاز نیکل در آب شرب و اثرات زیست محیطی این نهشته ها است.