هادی امین رسولی

غار کرفتو در 67 کیلومتری شمال غربی دیواندره، استان کردستان جای دارد. این غار دربردارنده ی 4 طبقه است. در طبقه ی دوم غار، در تالار خفاش ها، نهشته های ضخیمی از گوانو ساخته شده اند. در این مطالعه، توزیع عناصر جزیی و نادر خاکی همراه با سن سنجی به روش 14C نهشته های گوانوی غار کرفتو بررسی شده است. تخریب نهشته های گوانو ناشی از فعالیت باکتری ها و قارچ ها منجر به ساخت اسیدهای معدنی و آلی، آبشویی و تغییر در توزیع و نسبت عناصر شده است. نرخ آبشویی نهشته های گوانو از تغییرات الگوی پراکندگی عناصر مختلف، نسبت عناصر Th/Uو LREEs/HREEs و شرایط اکسیداسیون و احیایی محیط از نسبت های * Eu/Eu*، Ce/Ce و Th/U تعیین شده اند. بر پایه این بررسی ها، محیط تشکیل گوانوها سه دوره آب و هوایی خشک سالی، ترسالی و خشک سالی، را تجربه کرده اند. همچنین داده های آنالیز ژئوشیمیایی گوانوها در نمودارهای Th-Sc-Zr/10 و La/Th-Sc/Ni موقعیت تکتونیکی جزایر قوسی قاره ای، و در نمودارهای La/Th-Hf و Th-Sc سنگ منشا حدواسط- بازیک را نشان می دهند. بر پایه سن سنجی به روش 14C شروع ساخت گوانوها در غار کرفتو BP 50 ± 14260، پس از آخرین دوره یخچالی جهانی بزرگ LGM ثبت شده در دریاچه زریبار و کوه های زاگرس، با میانگین نرخ ته نشینی 3/7 میلی متر در سال بوده است.