امیرعلی صادقی

این آزمایش جهت بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف (0، 25 و 50 درصد) ضایعات بوجاری گندم با و بدون مکمل آنزیم (6/0 گرم بر کیلوگرم خوراک) و تغذیه مرطوب (25/1 کیلوگرم آب به 1 کیلوگرم خوراک) بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه های گوشتی در سن 29 تا 49 روزگی انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به روش فاکتوریل 3×3 با استفاده از 540 قطعه جوجه گوشتی، در 9 تیمار و 6 تکرار و 10 قطعه در هر تکرار انجام شد. نتایج نشان دادند که تفاوت معنی داری در بین تیمارها برای وزن بدن و افزایش وزن بدن وجود نداشت. جیره های بر پایه ضایعات بوجاری گندم ماده خشک و خوراک مصرفی را در سن 29 تا 42 و ضریب تبدیل خوراک (براساس ماده خشک و As-fed) را در سن 29 تا 42 و 29 تا 49 روزگی نسبت به شاهد بطور معنی داری (05/0P<) کاهش داد. مصرف خوراک و ماده خشک و ضریب تبدیل با تغذیه مرطوب کاهش (05/0P<) و با مکمل آنزیمی ماده خشک در سن 29 تا 49 روزگی افزایش (05/0P<) یافت. اثر همزمان ضایعات بوجاری گندم و عمل آوری در سنین مختلف بر ماده خشک مصرفی و ضریب تبدیل خوراک معنی دار بود (05/0P<). تغذیه مرطوب به طور معنی داری (05/0P<) ماده خشک مصرفی و ضریب تبدیل خوراک را در جیره بر پایه ضایعات گندم کاهش داد. استفاده از ضایعات بوجاری گندم طول روده، میزان گلوکز و پروتئین سرم خون، ویسکوزیته ایلئومی، ارتفاع پرز، عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در ژژنوم را افزایش (05/0P<) داد. تغذیه مرطوب وزن سنگدان را کاهش و وزن کبد، عمق کریپت در دئودنوم، ارتفاع پرز و عمق کریپت در ژژنوم را افزایش (05/0P<) داد. مرطوب کردن جیره حاوی 50 درصد ضایعات بوجاری گندم باعث افزایش (05/0P<) وزن کبد، گلوکز سرم و ویسکوزیته ایلئومی و کاهش (05/0P<) عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در ژژنوم نسبت به تیمار شاهد شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ضایعات بوجاری گندم را می توان تا سطح 50 درصد و در سن 29 تا 49 روزگی در جیره جوجه های گوشتی استفاده نمود بدون این که اثر سوئی بر عملکرد آنها داشته باشد.