این مطالعه در قالب دو آزمایش انجام شد. در آزمایش اول اثرات افزودن کومبوچا و سرکه ی آن که بر پایه چای سبز و منابع قندی شامل شکر، ملاس و ترکیب شکر و ملاس تهیه شدند در آب آشامیدنی جوجه های گوشتی در سطوح 3 و 6 درصد کومبوچا و 5/1 و 3 درصد سرکه ی کومبوچا بر روی عملکرد، مورفولوژی روده، قابلیت هضم ایلئومی، صفات لاشه، جمعیت میکروبی روده، فراسنجه های خونی، سیستم ایمنی، وضعیت آنتی اکسیدانی، مصرف آب و در آزمایش دوم اثر سرکه ی ملاس در سطح 5/1 درصد بر روی عملکرد، مورفولوژی روده، صفات لاشه، جمعیت میکروبی روده، فراسنجه های خونی و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی راس بررسی شد. در هر دو آزمایش یک گروه بدون افزودن کومبوچا و سرکه ی آن در آب آشامیدنی به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد و سایر تیمارها در آزمایش اول شامل کومبوچا و سرکه ی کومبوچا و در آزمایش دوم شامل سرکه ی کومبوچای ملاس بود. نتایج نشان داد که در آزمایش اول طی سن 1 تا 42 روزگی ، به جز تیمار کومبوچای شکر 3 درصد، تمام تیمارها میانگین افزایش وزن بیشتر از گروه شاهد داشتند و بیشترین مقدار مربوط به تیمار سرکه ی ملاس و سرکه ی ترکیب شکر و ملاس در سطح 3 درصد بود (05/0 > P). میزان مصرف خوراک در طول 1 تا 42 روزگی با گروه شاهد تفاوت نداشت (05/0 ≤ P). در مقایسه با گروه کنترل، کومبوچا و سرکه ی آن منجر به پایین آمدن ضریب تبدیل خوراک (05/0 > P) و کمترین مقدار مربوط به پرندگانی بود سرکه ی کومبوچا دریافت کردند. استفاده از کومبوچا در سطح 6 درصد و سرکه ی کومبوچا در هر دو سطح، باعث افزایش ارتفاع پرز روده شد وکومبوچا و سرکه ی آن در هر دو سطح باعث افزایش عرض پرز شد (05/0 > P). سرکه ی کومبوچای ملاس و سرکه ی مخلوط شکر و ملاس باعث افزایش قابلیت هضم ایلئومی پروتئین خام، کلسیم و خاکستر شد (05/0 > P). کومبوچا در سطح 6 درصد و سرکه ی کومبوچا در سطوح مختلف باعث کاهش کلی فرم در سکوم شد (05/0 > P)، در حالی که کومبوچا و سرکه ی آن باعث افزایش جمعیت لاکتوباسیلوس شد (05/0 > P). پرندگان دریافت کننده سرکه ی کومبوچا در سن 42 روزگی، تیتر آنتی بادی بیشتر (05/0 > P) در برابر NDV داشتند. فعالیتهای CAT، SOD، MDA و کل ظرفیت آنتی اکسیدانی در پلاسما و کبد در مقایسه با گروه کنترل در تمام تیمارها بهبود یافت. در نتیجه، کومبوچا و سرکه کومبوچا بر پایه چای سبز با شکر سفید، ملاس چغندرقند و یا ترکیب هر دو می تواند جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک های محرک رشد در جوجه های گوشتی باشد.