غلامرضا حیدری

مصرف بی‌رویه کود نیتروژنه برای افزایش عملکرد محصولات کشاورزی و نبود برنامه کوددهی مناسب سبب انباشت بیش از حد مجاز نیترات در غده محصولات و هم‌چنین ورود نیترات به سفره-های آب زیر‌زمینی دشت دهگلان گردیده است که مشکلات سلامتی برای انسان و آلودگی منابع آب و خاک را درپی خواهد داشت. لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر آب مغناطیسی و برنامه‌ریزی کودآبیاری بر عملکرد و بهره‌وری محصول سیب‌زمینی و میزان گرفتگی قطره چکان‌های در سیستم آبیاری قطره‌ای نواری بود. طرح آزمایشی این تحقیق در سال 1403 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان واقع در دشت دهگلان اجرا گردید. آزمایش به-صورت کرت‌های خرد‌شده(اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و چهار تکرار انجام شد. فاکتور‌های اصلی آزمایش شامل آب مغناطیسی و آب معمولی و فاکتور‌های فرعی شامل سه برنامه کود‌آبیاری به صورت هفتگی، دو‌هفتگی و ماهانه( تیمار شاهد) بود. فاصله مابین کرت‌های اصلی و فرعی به ترتیب 2 و 1 متر در نظر گرفته‌شد. در طول فصل زراعی تمامی عمملیات‌های کاشت، داشت و برداشت برای تمامی کرت‌ها به‌صورت مشابه انجام ‌شد. برای ایجاد میدان مغناطیسی بعد از تانک کود، دور لوله اصلی دو آهنربای با شدت میدان 4 تسلا قرار داده‌شد. نتایج نشان داد که کم‌ترین درصد گرفتگی قطره‌چکان‌ها(2/4 درصد) مربوط به تیمار کودآبیاری ماهانه با آب مغناطیسی و بیش‌ترین درصد گرفتگی قطره‌چکان(3/35 درصد) مربوط به تیمار کوددهی هفتگی با آب معمولی بود. بیش‌ترین و کمترین مقدار کارایی مصرف آب محصول سیب‌زمینی به‌ترتیب در تیمارهای کوددآبیاری ماهانه با آب معمولی و کودآبیاری هفتگی با آب مغناطیسی به‌دست آمد. آب مغناطیسی در مقایسه با آب معمولی باعث افزایش عملکرد ، شاخص برداشت ، تعداد غده و ساقه محصول گردید. آب مغناطیسی همچنبن در مقایسه با آب معمولی، میزان انباشت نیترات در غده‌های محصول سیب‌زمینی را کاهش داد. هم‌چنین کاربرد توأم آب مغناطیسی و مدیریت کود‌آبیاری موجب افزایش معنی‌دار عملکرد، کارایی مصرف آب و کاهش نیترات غده‌های محصول شد.