غلامرضا حیدری

آزمایش حاضربه‌منظور بررسی تأثیر ورمی‌کمپوست و بذرمال گوگرد بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه کتان روغنی در سال 1401 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. این پژوهش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های تصادفی و با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل اصلی کود ورمی‌کمپوست (شاهد، 3، 6 و 9 تن در هکتار) کود گوگرد به صورت بذر مال در دو سطح عدم کاربرد و کاربرد بود. نتایج آزمایش حاضر نشان دادکه کاربرد سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و بذرمال گوگرد موجب افزایش معنی‌دار صفات اندازه‌گیری شده در این آزمایش گردید. افزایش سطوح ورمی‌کمپوست مورد استفاده باعث افزایش معنی‌دار صفات مورد ارزیابی در پژوهش حاضر شد، به‌نحوی که بیشترین ارتفاع بوته کتان (5/55 سانتی‌متر)، تعداد شاخه جانبی (9/5 شاخه)، تعداد گل در بوته (3/10 گل)، تعداد دانه در کپسول (3/9 دانه)، وزن هزار دانه (7/5 گرم) و عملکرد بیولوژیک (6/2600 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاربرد 9 تن در هکتار ورمی-کمپوست مشاهده گردید. نتایج حاصل از تأثیر ورمی‌کمپوست و بذرمال گوگرد بر خصوصیات کیفی گیاه کتان روغنی نشان داد که کاربرد ورمی‌کمپوست و بذرمال گوگرد باعث بهبود ویژگی‌های کیفی دانه گرید. بیشترین درصد نیتروژن (43/4 درصد) و فسفر (395/0 درصد) دانه در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست مشاهده شد. همچنین بالاترین مقادیر صفات مذکور مربوط به تیمار بذرمال گوگرد بود. بذرمال گوگرد در همه سطوح ورمی‌کمپوست مورد آزمایش موجب افزایش پتاسیم دانه، درصد و عملکرد روغن کتان گردید، به‌نحوی که بیشترین مقادیر پتاسیم دانه (69/2 درصد)، درصد روغن (27/31 درصد) و عملکرد روغن (9/281 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و بذرمال گوگرد مشاهده گردید. استفاده از ورمی‌کمپوست، می‌تواند از طریق کاهش مصرف نهاده‌های شیمیایی، از بروز آلودگی‌های زیست‌محیطی جلوگیری نماید و هزینه‌های تولید را نیز کاهش دهد.