فرهاد وفایی

گردشگری پزشکی از مهم ترین شاخص های صنعت توریسم به شمار رفته که منافع اقتصادی-اجتماعی بالایی را برای کشورها به همراه دارد. با توجه به ظرفیت های زیاد استان کردستان در حوزه گردشگری و گردشگری پزشکی و منافع چشمگیر رشد این صنعت در استان، تحقیقی به منظور بررسی راهبردهای بازاریابی گردشگری پزشکی با محوریت بازار هدف عراق در بیمارستان های استان کردستان انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل مدیران و کارکنان بیمارستان های دارای پذیرش بیماران بین الملی در استان کردستان و گردشگران سلامت (بیماران عراقی مراجعه کننده به مراکز درمانی) بودند که 120 نفر از گردشگران سلامت و 316 نفر از کارکنان بیمارستان ها در انجام پژوهش مشارکت داشتند. روش پژوهش در این مطالعه مبتنی بر رویکرد آمیخته بازاریابی (P4) بود. مؤلفه های در نظر گرفته شده شامل محصول، قیمت، ترفیع و ترویج بود. به منظور بررسی این مؤلفه ها، پرسشنامه محقق ساخته طراحی شد. این پرسشنامه شامل دو بخش اطلاعات دموگرافیک و گویه های مربوط به 4 مؤلفه آمیخته بازاریابی بود. پس از تکمیل پرسشنامه و گرداوری داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها با SPSS21 انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در راهبردهای بازاریابی گردشگری پزشکی با محوریت بازار هدف عراق بین دیدگاه کارکنان بیمارستان ها و گردشگران سلامت تفاوت معناداری وجود دارد و به جز ترفیع، در سایر ابعاد میانگین امتیازات کمتری توسط گردشگران سلامت به خود اختصاص داده است. در راهبردهای محصول، قیمت گذاری، ترفیع و آمیخته بازاریابی، میانگین امتیازات اختصاص یافته کمتر از حد متوسط بوده است و این موضوع نشان دهنده وضعیت نابسامان در این ابعاد می باشد که نیاز به توجه بیشتر را نشان می دهد. در بعد راهبردی توزیع عملکرد مناسبی مشاهده شده است و دسترسی راحت به بیمارستان، نزدیکی به شهر و شرایط مناسب حمل و نقل شهری مناسب بوده است. همچنین رضایت از امکانات و تجهیزات پزشکی مناسب بوده است. اما در مورد خدمات پس از ترخیص، تبلیغات و اطلاع رسانی بیمارستان و خدمات پزشکی و فضای سبز، شرایط وعملکرد در جلب رضایت در جهت توسعه گردشگری پزشکی مناسب نبوده است. در نهایت با توجه به نتایج این تحقیق می توان ابراز کرد راهبردهای بازاریابی گردشگری پزشکی با محوریت بازار هدف عراق در بیمارستان های استان کردستان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و جهت توسعه گردشگری پزشکی و بازاریابی در این استان باید اقدامات کلیدی مهم و تاثیرگذاری صورت بگیرد.