اختلالات شخصیت باعث اختلال در عملکرد زندگی افراد شده، و حالتی مزمن و پیچیده دارد. همچنین عامل زمینهساز اختلالات روانپزشکی متعددی هستند. روانبنهها در هسته مرکزی اختلالات شخصیت قرار میگیرند و الگوهای رفتاری ارائه شده در کتابچه تشخیصی و آماری اختلالات روانی ((DSM عمدتاً پاسخ هایی به روانبنههای مرکزی هستند. هدف این مطالعه بررسی روانبنههای سازش نایافته اولیه و رگههای شخصیتی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، وسواسی-بیاختیاری، و مقایسهی آنها با جمعیت غیربالینی است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحقیق علی- مقایسهای است که بر اساس نمونه در دسترس، شامل 25 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، 25 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی-بیاختیاری، و 25 نفر از جمعیت غیربالینی، انتخاب شدند. همه آنها آزمون روانبنههای سازش نایافته اولیه- فرم کوتاه و پرسشنامه رگههای شخصیتی نئو- فرم کوتاه را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای آماری MANOVA و آزمونهای تعقیبی، و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافتههای این پژوهش تفاوت دو گروه بالینی را با گروه غیربالینی در بیشتر روانبنهها و نیز در رگههای شخصیتی نشان داد. بیماران با اختلال شخصیت مرزی نسبت به بیماران اختلال شخصیت وسواس-بیاختیاری روانبنههای سازش نایافته بیشتری داشتند و این دو گروه بالینی در مقایسه با گروه غیربالینی به لحاظ روانبنه سازش نایافته در شرایط روانی پائینتری (نامناسب-تری) قرار داشتند. به لحاظ رگههای شخصیتی بر اساس آزمون 5 عاملی شخصیتی نئو، در رگه روانآزردهگرایی گروه بیماران اختلال شخصیت مرزی (BPD) سطح بالاو گروه بیماران اختلال شخصیت وسواس-بیاختیاری (OCPD) در رگه وظیفهشناسی سطح بالاتری نسبت به گروههای دیگر قرارگرفتند. در سه رگه برونگردی، گشودگی در برابر تجارب، و توافقجویی گروه غیربالینی نمره بالاتری کسب کردند. نتایج به طور کلی تفاوت معنادار دو گروه بالینی با گروه غیر بالینی را در روانبنههای سازشنایافته اولیه و رگههای شخصیتی نشان میدهد که با توجه به یافتهها به نظر می رسد که مطالعه روانبنهها یکی از روشهای کارآمد برای پی بردن به عوامل زیربنایی مرتبط با مشکلات شخصیتی است.
