فاتح رحمانی

پژوهش کنونی برای کاهش خلاء مربوط به شناسایی حضور احساس کهتری یا تحقیر شدگی و بازداری حاصل از آن، و اثر احتمالی آن در کنشهای عقلی بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی، تدوین شد. این تحقیق در پی آن است که با مطالعه نیمه تجربی نقش این احساسها در کاهش بازده هوشی این آزمودنیها به درک بیشتر این اختلال و پیامدهای نامطلوب آن در زندگی فردی و اجتماعی، بیماران کمک کند. به این ترتیب، تأثیر تجربه شکست، ناکامی و ناارزنده سازی (یا تحقیر) در واکنش پذیری هیجانی و وضعیت هوشی گروه بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی و گروه غیربالینی بررسی شد. مطالعات قبلی نقش واکنش هیجانی شرم را در این بیماران نمایان ساخته اند، اماتجارب بالینی، بیانگر نقش احتمالی واکنش هیجانی کهتری (احساسی بسیار نزدیک به شرم، اما، متفاوت از آن) است. ارزیابی تفاوتهای جنسیتی در اختلال شخصیتی مرزی نکته بعدی مورد توجه محققان بود؛ در حالیکه پژوهشهای اندکی یافته شده است که به تمایز و مقایسه دو جنس در مطالعه خود پرداخته باشند. تعداد آزمودنی ها 32 نفر بودند که در دو گروه 16 نفری قرار گرفتند. آزمودنی ها، 18 تا 45 ساله، و دارای تحصیلات از دیپلم تا لیسانس بودند. گروه همتا نیز مطابق ویژگیهای سن، جنس، و تحصیلات گروه آزمایشی انتخاب شدند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله متغیر مستقل، مورد آزمون قرار گرفتند و نتایج بدست آمده از دو گروه، مقایسه شدند. پس از اجرای مصاحبه بالینی براساس DSM-IV-TR، از آزمودنیها آزمون میلون گرفته شد تا گستره مشکلات روانشناختی آنها (به ویژه اختلال شخصیت مرزی) سنجیده و کمی شود. سپس، با آزمون هوشی وکسلر بزرگسال مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرسشنامه وضعیت هیجانی، ابزار مهم خودسنجی بود که برای مشخص کردن تجربه شخصی آزمودنی ها از وضعیت درونی و عوامل پیرامونی، مورد استفاده قرار گرفت. دو هفته بعد، آزمودنیها با آزمون واکنشی هیجانی به شکست مورد آزمون قرار گرفتند. آزمون واکنش هیجانی به شکست، شامل سؤالهای بسیار دشوار هوشی است که در مدت زمان کوتاهی ارائه شدند تا شکست آزمودنیها را در این زمینه نمایان سازند. طی اجرای آزمون، مرتباً شکست در پاسخ دهی درست، توسط نرم افزار، به آنها گوشزد شد و در نهایت، تفسیر کلی آزمونگر از نتایج، به صورت ارائه سطح بسیار پایین توانایی عقلی آزمودنیها گزارش شد. در مراحل مختلف آزمون، واکنش های هیجانی آزمودنی ها،