پژوهش حاضر با هدف مقایسه عوامل فراتشخیصی روان‌شناختی و عصب‌روان‌شناختی در زنان مبتلا به نشانگان پیش از قاعدگی (PMS)، اختلال بدخلقی پیش از قاعدگی (PMDD) و زنان غیر بالینی طراحی و اجرا شد. این مطالعه با رویکرد علی_مقایسه‌ای انجام گرفت. جامعه آماری شامل دختران 20 تا 35 ساله دانشجوی دانشگاه کردستان در سال تحصیلی 1402_1403 بود که 150 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان بر اساس مصاحبه بالینی ساختاریافته و پرسشنامه غربالگری به سه گروه PMS، PMDD و غیر بالینی طبقه‌بندی شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس حساسیت اضطرابی، پرسشنامه تحمل پریشانی، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان، آزمون عملکرد پیوسته، تکلیف برو_نرو، و آزمون قمار آیووا بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که تفاوت‌های معناداری در شاخص‌های فراتشخیصی روان‌شناختی (حساسیت اضطرابی، تحمل پریشانی، دشواری در تنظیم هیجان) و عصب‌روان‌شناختی (توجه پایدار، بازداری، تصمیم‌گیری پرخطر) میان گروه‌های PMS، PMDD و غیر بالینی وجود دارد. نتایج نشان داد که حساسیت اضطرابی و دشواری در تنظیم هیجان در گروه‌های PMS و PMDD نسبت به گروه غیر بالینی بیشتر است و این تفاوت در فاز لوتئال چرخه قاعدگی شدت بیشتری داشت. علاوه بر این، گروه PMDD در مقایسه با گروه PMS و غیر بالینی، نقص بیشتری در بازداری و تصمیم‌گیری پرخطر نشان داد. همچنین، فازهای قاعدگی تأثیر معناداری بر برخی از این شاخص‌ها داشتند؛ به طوری که عملکرد شناختی و تنظیم هیجانی در فاز لوتئال نسبت به فاز فولیکولی ضعیف‌تر بود. نتایج این پژوهش تأیید می‌کند که عوامل فراتشخیصی روان‌شناختی و عصب‌روان‌شناختی نقش کلیدی در درک و مدیریت PMS و PMDD ایفا می‌کنند. پیشنهاد می‌شود مطالعات آینده با بهره‌گیری از نمونه‌های بزرگتر و طراحی طولی به بررسی دقیق‌تر نقش این عوامل و اثرات آن‌ها بپردازند.
