چکیده دیه از اموالی است که در صورت مرگ شخص پرداخت می شود؛ و بدیهی است که خود مقتول امکان استفاده از آن را نخواهد داشت و در عین حال نمی توان آن را به حال خود رها کرد. علما در مورد سرنوشت این نوع از اموال اختلاف دارند برخی بر این اعتقادند که می توان آن را در ردیف اموال متوفا و ماترک وی محسوب کرد و برخی دیگر را عقیده بر این است که مستقیماً باید آن را به ورثه وی انتقال داد. پذیرش هر کدام از این اقوال، توابع و آثار خاصی را به دنبال دارد. جمهور فقها با استدلال به اینکه دیه بدل النفس از مقتول است آن را در شمار ماترک وی لحاظ کرده اند؛ در مقابل گروهی از شافعیه و حنابله با این استدلال که دیه بعد از فوت شخص واجب شده و در نتیجه، شخص اهلیت خود را بر تملیک اموال از دست خواهد داد، معتقدند که دیه مستقیماً به ورثه می رسد. با مقایسه ادله و دیدگاه های رایج در این باب و با تأکید بر ضرورت پرداخت و تسویه دیون و تجهیز و تنفیذ وصایا از ماترک مقتول، احتساب دیه در اموال وی اقوی به نظر می رسد.
