اسلام به سلامت و تندرستی جسم و روان اهمیت ویژه ای داده است و به همین مناسبت راهکارهای مناسبی را برای سلامت انسان ها ارائه نموده است. اموری که اسلام آنها را حرام نموده، در واقع برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ها می باشد. با وجود بیماری نیز، اسلام مداوا نمودن و تشویق به انجام آن را مشروع نموده است. حتی برخی محرمات که برای مداوا نمودن سودمند هستند، را نیز مباح می نماید. گاهی مداوا و معالجه با محرمات و به وسیله نجاسات انجام می شود. مانند مشروبات، الکل، خوک و خون. اگر این نجاسات تغییر حالت دهند یا به اصطلاح فقها استحاله یابند، در این حالت استفاده از آنها جایز است؛ چون به ماده جدیدی تبدیل شده اند که دارای وصف نجاست نمی باشد.گاهی مداوا و معالجه با مواد پاکی انجام می شود که استعمال آنها حرام است. مانند مواد مخدر، ابریشم، طلا و نقره برای مردها. مداوا کردن با این مواد، در صورت وجود ضرورت و عدم وجود داروی مباح و جایگزین، جایز است.