بیتکوین بهعنوان نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکز، از زمان معرفی در سال ۲۰۰۸ توسط ساتوشی ناکاموتو، تحولی بنیادین در نظام مالی جهانی ایجاد کرده است. این ارز دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاکچین، با حذف واسطهها و بانکهای مرکزی، امکان انجام تراکنشهای مالی ایمن، سریع و شفاف را برای کاربران در سطح جهانی فراهم میسازد. بیتکوین با ویژگیهایی چون غیرمتمرکز بودن، شفافیت، کمیابی، امنیت بالا و قابلیت انتقال بینالمللی، مزایای متعددی همچون آزادی مالی، کاهش هزینه تراکنش، و مقاومت در برابر سانسور را به همراه دارد. با این حال، چالشهایی مانند نوسانات قیمت، مصرف انرژی بالا، و خلأهای مقرراتی نیز پیرامون آن مطرح شده است. در تحلیل فقهی و حقوقی بیتکوین، مسئله اساسی «مالیت» آن است. در منابع فقه اسلامی، تعاریف متعددی از مال ارائه شده است که اغلب بر دو عنصر ارزش مبادله و ارزش اقتصادی و قابلیت انتفاع عقلایی تأکید دارند. بر پایه این ملاکها، بیتکوین با توجه به پذیرش عمومی، قابلیت نقل و انتقال، برخورداری از ارزش اقتصادی واقعی در بازار و امکان انتفاع عقلایی مشروع، بدون تردید واجد وصف مالیت است. بررسی تطبیقی دیدگاههای فقهای اهل سنت و امامیه نیز مؤید این امر است که بیتکوین دارای تمام ارکان و شرایط مالیت در فقه اسلامی است. ازاینرو، با توجه به معیارهای معتبر فقهی و حقوقی، بیتکوین مال محسوب میشود و هیچگونه شبهه مؤثری در خصوص مالیت آن وجود ندارد.
