زمینه و هدف: اندامک میتوکندری مرکز تولید انرژی سلول است و نقش مهمی در حفظ بقا، مرگ و هومئوستازی متابولیکی سلول دارد. پویایی میتوکندری (تعادل چرخه ی شکافت- همجوشی) یک ویژگی کلیدی برای تعامل میتوکندری با دیگر اندامک های درون سلول و فاکتور مهمی برای حفظ بقای تمامیت میتوکندری است. بیوژنز میتوکندری به فرآیندی گفته می شود که به وسیله ی آن، سلول توده ی میتوکندریایی اش را افزایش می دهد. تعداد و مورفولوژی میتوکندری ها توسط تعادل بین همجوشی (fusion) و شکافت (fission) و نیز تعادل بیوژنز و میتوفاژی کنترل می شود. این رخدادها برای تنظیم و تعدیل فرآیندهایی همچون متابولیسم سلول و تولید انرژی، سیگنالینگ کلسیم، تولید گونه های واکنشگر اکسیژن (ROS)، آپوپتوز و روند پیری حیاتی هستند. اکثر عملکردهای میتوکندری شامل تولید ATP، تنظیم آپوپتوز و هومئوستازی Ca2+ به مورفولوژی میتوکندری و پویایی آن وابسته است. کلستاز یا انسداد جریان صفرا در محل مجرای مشترک صفرا موجب تجمع اسیدهای صفراوی در کبد و پلاسما می شود. تجمع نمک های صفراوی در کبد آپوپتوز را در این اندام تحریک می کند. انسداد مجرای صفراوی موجب کلستاز و آسیب کبد و به دنبال آن التهاب و آسیب به دیگر اندام ها از جمله پانکراس می شود. آپوپتوز به وسیله ی تعامل پروتئین های ضدآپوپتوزی و پروتئین های پیش آپوپتوزی خانواده BCL-2 تنظیم می شود. پروتئین سلولی bnip3 یک پروتئین پیش آپوپتوزی از خانواده BCL-2 است و در پیش برد میتوفاژی نیز نقش دارد. در این مطالعه اثر کلستاز بر تغییرات سطح بیان ژن bnip3 در کبد و پانکراس رت مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این مطالعه از موش های بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار در محدوده ی وزنی 25±320 گرم در سه گروه کنترل (بدون جراحی)، شم (جراحی بدون انسداد مجرای صفراوی) و کلستاز (جراحی همراه با انسداد مجرای صفراوی) استفاده شد. در روز 24ام پس از انسداد مجرای صفراوی، حیوانات توزین شده و سپس نمونه گیری از بافت کبد و پانکراس جهت بررسی شاخص های هیستوپاتولوژیک و همچنین ارزیابی سطح بیان ژن bnip3 انجام شد.
