فرزاد حسین پناهی قروچای

کاهش دمای خاک و تعدیل میکروکلیمای سیب زمینی توسط یک گیاه سایه انداز، در مناطقی که دمای هوا و خاک در طول فصل رشد زیاد است، یک راهکار زراعی مناسب جهت بهبود عملکرد این گیاه می باشد. از طرفی تابش بالا، فتوپریود کوتاه و دماهای پایین، آغازش غده و حجیم شدن غده ها را تحریک می کنند. از آنجائیکه سایه اندازی سبب کاهش همزمان تشعشع و دما در میکروکلیمای سیب زمینی می شوند، بررسی اثرات آن روی تغییرات رشد غده ضروری به نظر می رسد. این آزمایش با هدف بررسی تاثیر سایه اندازی ذرت روی تغییرات اندازه غده های سیب زمینی تحت شرایط آب و هوایی مشهد با هفت تیمار و سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل; MC ( تک کشتی ذرت)، MP (تک کشتی سیب زمینی)، S ( کشت نواری )، 25% I ، 50% I ، 75% I ( به ترتیب با 25% ، 50% و 75% همپوشانی ردیفهای ذرت و سیب زمینی در تیمار نواری) و R ( کشت مخلوط ردیفی) بودند. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای آزمایش بر تعداد غده های کمتر از 50 گرم معنی دار نبود، اما بین تیمارهای آزمایش اختلاف معنی داری از نظر تعداد غده های 50-80 و 80-150 گرم مشاهده شد(01/0>p). بیشترین وکمترین تعداد غده های 50-80 و 80-150 گرم به ترتیب مربوط به تیمارهایMP وR بود. با همپوشانی تدریجی ردیفهای ذرت و سیب زمینی در تیمار S ( یعنی به ترتیب تیمارهای 25% I ،50%I ،75%I و R )تعداد غده های 50-80 و 80-150 گرم دچار کاهش تدریجی شد که دلیل این مسئله سایه اندازی بیش از حد ذرت روی سیب زمینی است که اثرات منفی آن بر فتوسنتز بیشتر از اثرات مثبت آن در تعدیل میکروکلیمای سیب زمینی می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد که سایه اندازی سبب تاخیر در آغازش غده ها و کاهش تعداد غده های 50-80 و 80-150 گرم شد و برای حصول نتایج بهتر باید تراکم ذرت را کاهش داد.