یکی از پدید ههای رو به ظهور و در حال تکامل، نظام ترویج تکثرگرا است. با وجود برخورداری این نظام از مزایای همچون تلفیق مناب ع محدود، کاهش رقابت ناسالم، افزای ش سطح پوشش خدمات ترویجی، حذف خدمات زائد و غیره، شواهد حاکی از آن است که پیادهساز ی شناسایی موانع پیشروی « این نظام در کشور با مسائل و چال شهای پرشماری مواجه اس ت. با توجه به اهمیت مسئله، این پژوهش با هدف انجام گرفت. مشارکتکنندگان در این پژوهش شامل خبرگان و مطلعان کلیدی اعم از اعضای » نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در ایران هیئتعلمی دانشگا هها، اعضای هیئتعلمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مدیران هماهنگی ترویج کشاورزی استانی و کنشگران بخش خصوصی و غیردولتی بودند که به روش نمون هگیری هدفمند از نوع گلوله برفی تعداد 15 نفر از آنها انتخاب شدند. برای جم عآوری داد هها از تکنیک مصاحب ههای عمیق و نیمه ساختارمند استفاده شد و تحلیل و تفسیر دادهها با بهر هگیری از روش کدگذاری اشتراس و کوربین انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مه مترین موانع پیشروی نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در ایران در قالب 12 طبقه موانع مربوط به روش و رهیافتهای ترویجی، موانع زیرساختی-پشتیبانی، موانع مالی، موانع مربوط به بخش تحقیقات و دانشگا ه، موانع ساختاری ترویج، موانع مدیریتی، موانع مربوط به مخاطبان، موانع مربوط به محتو ا )مدیریت دانش (، موانع شناختی، موانع قانونی و سیاس تگذاری، موانع آموزشی– مهارتی و موانع نهادی )کنشگران( دست هبندی شدند. در مجموع، ب همنظور پیاد هسازی نظام ترویج تکثرگر ا در وهله نخست بایستی ضمن تغییر ساختار ترویج، موانع شناختی دس تاندرکاران این حوزه در بحث تکثرگرایی تغییر یابد تا در مراحل بعدی با رفع موانع مدیریتی، مالی، قانونی و سیاس تگذار ی، آموزشی-مهارتی و غیره، مسیر اجرای رویکرد تکثرگرایی در ترویج هموار گردد. نتایج این پژوهش میتواند در برو نرفت نظام ترویج دولتی فعلی از نارسائیها و خلأهای کنونی و همچنین در استقرار و پیاد هسازی هرچه بهتر نظام ترویج تکثرگرا مؤثر واقع شود .
