فرم، بافت هنریِ کلام است و مجموعه فنون و تمهیداتی است که در نسبت با هم نظام ادبی کلام را شکل می دهند، چنان که ادبیتِ یک اثر ادبی در گروِ فرم است. لذا تمامی عناصر موجود در بافت اثر ادبی، سازه های فرم محسوب می شوند و با توجه به نقش خاصّی که هر یک از این سازه ها در بافت متن می توانند داشته باشند، و ارتباط و نسبت ارگانیک آن ها با یکدیگر، در نهایت نظام ادبی اثر شکل می گیرد، چنان که محتوا نیز بخشی از فرم و شکل گرفته در فرم ادبی کلام است و تصور جدایی محتوا از فرم نیز برداشتی اشتباه است؛ زیرا بخش مهّی از شاکله فرم از محتوا و درون مایه نشأت می گیرد، اما برخی مسائل فکری و تاریخی کلان و برون متنی وجود دارند که فراتر و گسترده تر از فرم عمل می کنند؛ یعنی بسترها، موضوعات و مؤلفه های معرفتی، تاریخی و برونمتنی هستند که در گستره بزرگ تر و وسیع تری به شاکله اثر ادبی شکل می دهند و آنچه تحت عنوان محتوا در این پایاننامه مورد توجه ماست، به این حوزه مربوط خاستگاه های برونمتنی بسیار گسترده ای دارند که » آزادی « است؛ برای مثال، موضوعاتی چون در زمینه و هیئتی کلان تر و فراتر از فرم ظاهر می شوند و به مثابه خاستگاه هایی معرفتی یا ایدئولوژیک، بستر کلانی را شکل داده اند که شاعر یا نویسنده و همچنین متن نیز به مثابه یک در این بسترهای معرفتی یا ایدئولوژیک زیست می کنند و جهان بینی و نگرش های » سوژه « هنری نویسنده یا شاعر نیز تحت تأثیر این بستر کلان شکل گرفته است. این رویکرد دوگانه باعث می شود که از افراط ها و یکسویه نگری های ناشی از بی توجهی به بافت برون متنیِ اثر ادبی فاصله بگیریم. در این پژوهش با رویکردی تطبیقی، به بررسی شگردها و مؤلفه های شکل دهنده به بافت اثر ادبی و همچنین مهم ترین عوامل یا مؤلفههای برون متنیِ شکل دهنده به درون مایه اشعار سید علی صالحی و شیرکو بیکس می پردازیم، چنان که بتوان علاوه بر شناخت فرم و بوطیقای ادبی اشعار بیکس و صالحی، مهم ترین اندیشه ها و بسترهای فکری و برونمتنیِ شکل دهنده به شعر صالحی و بیکس را بررسی کرد. بر این اساس، به بررسی تکنیک های مختلف هنجارشکنی زبانی و ادبی در اشعار صالحی و بیکس می پردازیم و در مرحله بعد، به بررسی و تحلیل مهم ترین مبانی فکری موجود در شعر این دو شاعر بزرگ معاصر می پردازیم.
