فرانک اخلاقیان طاب

در سال های اخیر، تولید مواد لبنی به دلیل افزایش تقاضای شیر و محصولات لبنی افزایش بیشتری یافته است. با توجه به اینکه پساب محصولات لبنی حاوی مقادیر بالایی از آلودگی است، در شرایط کنونی تصفیه این پساب امری بیش از پیش ضروری می باشد. در میان روش های تصفیه پساب، روش هضم بی هوازی به دلیل مزایای فراوانی همچون تولید گاز زیستی، حفظ مواد معدنی و کاهش بیماری زا ها بسیار مورد توجه محققان قرار گرفته است. در میان سامانه های بی هوازی، راکتورهای ترکیبی به دلیل غلبه بر معایب فرآیندهایی که تنها حاوی یک راکتور هستند (عدم تامین استانداردهای تخلیه خروجی به محیط زیست) کاربرد فراوانی پیدا کرده اند. در این تحقیق، پساب واحد تولید ماست با غلظت های مختلف در یک راکتور ترکیبی بستر لجن توسعه یافته و بستر ثابت (EGSB-Fixed bed) تصفیه گردید. عوامل عملیاتی در این تحقیق غلظت COD ورودی، زمان ماند هیدرولیکی و نسبت COD/N انتخاب شدند و تاثیر این عوامل عملیاتی بر روی حذف COD و نرخ تولید گاز زیستی به روش جدید ، روش دانی سطح پاسخ (RSM) رابطه بندی و تحلیل شد. در نهایت آنالیز نتایج نشان داد که به ازای COD برابر 11200 میلی گرم بر لیتر، زمان ماند هیدرولیکی مساوی 27 ساعت و نسبت COD/N برابر با 51، بیشترین راندمان حذف COD (90 درصد) و بیشترین نرخ تولید گاز زیستی (158 میلی لیتر بر ساعت) اتفاق افتاد، در نتیجه این نقطه به عنوان نقطه ی بهینه انتخاب شد. با توجه به تحلیل نتایج، نسبت COD/N و غلظت COD ورودی به ترتیب بیشترین تاثیر را در میزان حذف COD و نرخ تولید گاز زیستی دارد.