یکی از مباحث مهم که در چند دهه اخیر کاربرد بسیار زیادی در عمل داشته و برای افزایش کارایی و بهره وری سیستم های حمل و نقل مطرح شده است مسئله مسیریابی وسایل نقلیه است. این مسائل، اغلب شامل انتقال کالاهای واقع شده در یک ایستگاه مرکزی به سمت مشتریانی است که سفارش این کالاها را داده اند. هم چنین در مسائل زمانبندی، در رابطه با این که محصولات در موعد مقرر به مراکز توزیع برسند تصمیم گیری می شود، زیرا اگر تحویل به موقع صورت نگیرد برای شرکت تولیدی هزینه بردار خواهد بود. درهمین راستا، این تحقیق به بررسی مسئله زمانبندی-مسیریابی در یک شرکت تولیدی، زمانی که تولید محصولات به پایان رسیده است، با درنظرگرفتن کنترل سرعت وسایل نقلیه می پردازد. ضمن توجه به حمل و نقل سبز، فرض بر این است که راننده اختصاص داده شده به هر کامیون نباید تا زمان تحویل سفارشات تغییر کند و تنها یک سطح سرعت برای هر کامیون مجاز است. ابتدا، این مسئله به صورت یک مدل ریاضی با هدف بهینه سازی معیارهای هزینه حمل و نقل و آلودگی ارائه شده است. از نرم افزار GAMS و حل کننده CPLEXبرای حل مسائل با ابعاد کوچک استفاده شده است. به دلیل پیچیدگی و مشکل بودن حل مدل در مسائل با ابعاد بزرگتر و به منظور رسیدن به نتایج مناسب در زمان منطقی، یک الگوریتم فراابتکاری مبتنی بر بهینهسازی انبوه ذرات توسعه داده شده است. چندین مسئله با اندازه های مختلف توسط الگوریتم پیشنهادی حل شده و هم چنین، تأثیر پارامتر جمعیت بر عملکرد الگوریتم مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده، اعتبار و کارآمدی الگوریتم را نشان می دهد. علاوه بر این، تجزیه و تحلیل حساسیت بر روی پارامترهای مسئله انجام شده است که میتواند بستر مناسبی برای مدیران فراهم آورد تا بهترین سطوح این پارامترها را به منظور بهبود عملکرد سیستم در وضعیتهای مختلف اتخاذ نمایند.
