عیسی معروف پور

سابقه و هدف: دبی قطره چکان ها تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند فشار، ضریب تغییرات ساخت، گرفتگی و دمای آب آبیاری تغییر می کند.لوله های قطره چکان دار با توجه به مشخصات فنی و هیدرولیکی که دارند، استفاده از آنها در سامانه های آبیاری قطره ای رو به گسترش بوده لذا بررسی رابطه دبی – فشار و دبی – دما در این لوله ها به منظور بهبود راندمان سامانه های آبیاری قطره ای لازم و ضروری می باشد.معروف پور و پروینی (2012) با بررسی رابطهدبی - فشار،دبی-دما دریافتند که درتمامی قطره چکان ها و دماهای آزمایش شده توان معادله دبی- فشار کمتر از 2/0 بود و همگی از نوع قطره چکان های تنظیم کننده فشار بودند. اثردمارویدبی3 قطره چکاندرسطحاطمینان95درصدمعنی دارودرسایرقطره چکان ها غیر معنی داربود (10). موادو روش ها:به منظور بررسی اثر دما و فشار برمیزان دبی لوله های قطره چکان دار رایج در کشور، 8 مدل لوله قطره چکان دار، 6 مدل از نوع غیر تنظیم کننده فشار و 2 مدل از نوع تنظیم کننده فشار بر مدل فیزیکی آبیاری قطره ای موجود در آزمایشگاه آب دانشگاه کردستان، مورد آزمون قرار گرفت. برای انجام هر آزمایش، طبق استاندارد در هر مدل از بین برش های لوله های قطره چکان دار، 25 برش به طور تصادفی انتخاب شد. هر برش شامل 5 واحد قطره چکان دار بود. طول برش ها متناسب با فاصله واحدهای قطره چکان دار، از همدیگر متفاوت و در محدوده 2 تا 5 متر بود.آزمایش ها در 4 دمای مختلف آب شامل 13، 23، 33 و 43 درجه سانتی گراد با فشارهای متفاوت در محدوده صفر تا 2/1 برابر فشار حداکثر، بر قطره چکان ها بررسی شد. از ترموستات و المنت جهت تامین آب با درجه حرارت های 23،33 و 43 درجه سانتی گراد استفاده شد. جهت تامین آب با درجه حرارت 13 درجه سانتی گراد از قالب های یخ استفاده گردید.به طور کلی در هر دما، دبی لوله های قطره چکان دارخود تنظیم در 10 فشار و لوله های قطره چکان دار غیر خود تنظیم در 7 فشار اندازه گیری شد.تجزیهداده هادر قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفیبا استفادهازنرم افزار SAS انجام شد. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده از آزمایشات دبی– فشار، در تمامی دماها، در دو لوله قطره چکان دار C1 و C4 توان معادله دبی – فشار کمتر از 2/0 بود، لذا به عنوان تنظیم کننده فشار قابل قبول بوده و دارای درجه انعطاف پذیری خوب بودند. همچنین در مابقی لوله های قطره چکان دار توان معادله