مدیریت کیفی منابع آب زیرزمینی مستلزم شناخت منابع آلاینده آبخوانها، مدلها و معادلات حاکم برآنها می باشد. از مدلهای مهم انتقال آلاینده های پایدار در محیط های متخلخل همگن اشباع مدلهای تحلیلی فرید ـ کامبرنوس و مدل بریگهام می باشد. از اهداف این پژوهش بررسی و مقایسه ی دو مدل فوق الذکر در تعیین ضریب انتشارپذیری خاکهای ماسه ای همگن و همچنین بررسی وابستگی انتشارپذیری به قطر متوسط ذرات خاک (D50) بود. برای انجام این پژوهش یک مدل فیزیکی استوانه ای از جنس PVC ساخته شد و محلول کلرید سدیم با غلظت 9 گرم در لیتر به عنوان آلاینده پایدار انتخاب گردید. مقدار متوسط ضریب انتشارپذیری برای خاکهای ماسه ای درشت 8/1 برابر خاکهای ماسه ای متوسط و 1/2 خاکهای ماسه ای ریز بدست آمد. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش قطر متوسط ذرات خاک مقدار ضریب انتشارپذیری افزایش می یابد. همچنین در فواصل انتقال طولانی مقادیر انتشارپذیری محاسبه شده بوسیله مدلهای فرید -کامبرنوس و بریگهام کاملا یکسان می باشد.
