هدف این مطالعه، بررسی تأثیرات تغییرات اقلیمی با محوریت پدیده خشکسالی بر سکونتگاههای روستایی و تحلیل مشکلات چندبعدی ناشی از آن است. این پژوهش به روش کتابخانهای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام شده و دادههای آن از طریق بررسی نظاممند مطالعات معتبر داخلی و بین المللی گردآوری شده است. یافته ها نشان می دهد خشکسالی به عنوان تهدیدی خزنده، یک چرخه معیوب آسیبپذیری را در ابعاد سهگانه زیستمحیطی (افت منابع آب، تخریب خاک)، اقتصادی (ورشکستگی کشاورزی، بیکاری و فقر) و اجتماعی (مهاجرت اجباری، فروپاشی سرمایه اجتماعی) ایجاد میکند. این ابعاد بهصورت سیستماتیک بر یکدیگر تأثیر گذاشته و پایداری سکونتگاههای روستایی را بهطور جدی به خطر میاندازند. نتایج بر ضرورت گذار از مدیریت بحران به مدیریت ریسک و تدوین راهبردهای یکپارچه سازگاری تأکید دارد. پیشنهادات محوری شامل بازنگری در الگوی کشت، تنوعبخشی به معیشت روستایی، تقویت نهادهای محلی برای مدیریت مشارکتی منابع و ترویج کشاورزی هوشمند بهمنظور افزایش تابآوری است. این مطالعه لزوم توجه فوری سیاستگذاران به این بحران چندبعدی و انجام تحقیقات آینده در مقیاس محلی را خاطرنشان میسازد.
