داود جمینی

خشکسالی از پرتکرارترین مخاطراتی است که هر سال در نیمی از سرتاسر کره زمین امکان وقوع آن وجود دارد. وقوع خشکسالی دارای پیامدهای متعدد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برای جوامع مختلف است. در این میان جوامع روستایی به دلیل وابستگی بیش از حد به محیط طبیعی پیرامون خود، پذیرای بیشترین آسیب از وقوع خشکسالی هستند. از این رو مطالعات در خصوص خشکسالی می‌تواند در آماده‌سازی جوامع روستایی برای مقابله با این مخاطره اثرگذار باشد. هدف اصلی پژوهش کمی و کاربردی حاضر بررسی وقوع خشکسالی در سکونتگاه‌های روستایی با اتکا به داده‌های سنجش از دور است که به صورت مطالعه موردی در روستاهای شهرستان کرمانشاه برای بازه زمانی 15 ساله انجام گرفته است. جهت اخذ تصاویر مورد نیاز از تصاویر ماهواره‌ای سنجنده لندست 7 و 8 و همچنین شاخص تفرق پوشش گیاهی نرمال شده و ضریب پوشش گیاهی و نرم افزار Arc Map استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد طی سه بازه زمانی سال 2010 تا سال، سال 2015 تا سال 2019 و سال 2020 تا سال 2024 به ترتیب 34/44 درصد، 58/61 درصد و 92/40 درصد از مساحت شهرستان کرمانشاه در معرض خشکسالی قرار گرفته است و طی بازه‌های زمانی مذکور به‌ترتیب 06/51 درصد، 79/59 درصد و 03/39 درصد از سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کرمانشاه در معرض خشکسالی قرار گرفته‌اند. با این تفاسیر می‌توان چنین عنوان کرد که در بازه زمانی سال‌های 2015 تا 2019، بیشترین مساحت و تعداد روستای شهرستان کرمانشاه درگیر خشکسالی بوده است و با توجه به احتمال دوره بازگشت آن، باید در مدیریت منابع آب در این فضاهای جغرافیایی تلاش‌های بیشتری صورت گیرد.